Bán kit xét nghiệm Covid-19, doanh thu của Việt Á tăng gấp sáu lần

Ngày 18/12, sau khi tống đạt quyết định khởi tố bị can, Cơ quan cảnh sát điều tra Bộ Công an (C03) đã bắt tạm giam Phan Quốc Việt - người sáng lập, đồng thời là tổng giám đốc.

Cơ quan điều tra cũng bắt tạm giam Phạm Duy Tuyến, giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) tỉnh Hải Dương, và các bị can là lãnh đạo, nhân viên của Công ty Việt Á. Những người này bị điều tra về tội "vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng".

C03 cũng tiến hành khám xét khẩn cấp 16 địa điểm tại 8 địa phương gồm Hà Nội, TP.HCM, Hải Dương, Thừa Thiên-Huế, Bình Dương, Long An, Cần Thơ, Nghệ An và triệu tập ghi lời khai trên 30 người liên quan.

Lãnh đạo C03 đánh giá hành vi sai phạm của các bị can không chỉ gây thiệt hại cho ngân sách nhà nước số tiền lớn, mà còn "móc túi" hàng triệu người dân khi phải sử dụng dịch vụ xét nghiệm với giá cao hơn giá trị thực.

Theo nguồn tin của VnExpress, phần lớn tài sản của Việt Á hình thành từ nguồn vốn chủ sở hữu, tức không phụ thuộc vào vốn vay. Quy mô tổng tài sản đến cuối năm 2020 đạt hơn 1.200 tỷ đồng, trong đó hơn 1.000 tỷ là vốn chủ sở hữu.

Trong bốn năm từ 2016 đến 2019, hoạt động của Việt Á có xu hướng giảm dần khi doanh thu từ mức 166 tỷ giảm về còn 63 tỷ đồng. Tuy nhiên, chỉ tiêu này đã tăng vọt lên hơn 400 tỷ đồng vào năm 2020, gấp hơn 6 lần năm 2019.

2020 cũng là năm Việt Á bắt đầu kinh doanh kit xét nghiệm Covid-19. Tháng 4/2020, Việt Á được Bộ Y tế cấp phép đăng ký lưu hành kit test Covid-19 đầu tiên do Việt Nam sản xuất. Trả lời báo chí khi đó, ông Việt cho biết, giá mỗi bộ kit test từ 400.000-600.000 đồng là mức "thấp hơn thế giới nhiều lần".

Kết quả kinh doanh của Việt Á cho thấy, lợi nhuận cũng tăng, nhưng không đáng kể nếu so với quy mô của doanh thu. Giai đoạn 2016-2019, công ty này ghi nhận mức lợi nhuận chỉ vài trăm triệu đồng mỗi năm. Năm 2020, dù doanh thu hàng trăm tỷ đồng, Việt Á mới chỉ lãi gần 1,5 tỷ đồng.

Ước tính, theo xác định ban đầu của cơ quan điều tra, Công ty Việt Á đến nay đã cung ứng kit xét nghiệm cho trung tâm kiểm soát bệnh tật và các cơ sở y tế khác của 62 tỉnh, thành với doanh thu gần 4.000 tỷ đồng.

Cũng theo cơ quan điều tra, doanh nghiệp này đã lợi dụng tính cấp bách về nhu cầu test Covid-19 để thông đồng với lãnh đạo CDC hợp thức hồ sơ chỉ định thầu bằng cách sử dụng các pháp nhân trong hệ thống, lập hồ sơ chào hàng sản phẩm, xác nhận khống báo giá cao hơn nhiều so với giá thành sản xuất.

Chi phí xét nghiệm PCR, trước ngày 1/7/2021, được Bộ Y tế giải thích là theo mức quy định 734.000 đồng một mẫu, giá này đã gồm chi phí nhân viên phục vụ, vật tư tiêu hao đi kèm, giá kit test... Nhưng kit xét nghiệm, lại không phải mặt hàng trong diện áp giá sàn, giá trần theo các luật hiện hành nên theo cung - cầu.

Ông Phan Quốc Việt là người đại diện theo pháp luật của Công ty cổ phần Công nghệ Việt Á. Theo Cổng thông tin về đăng ký kinh doanh, công ty này được lập năm 2007, trụ sở chính tại Hồ Văn Huê, Phường 9, Quận Phú Nhuận, TP HCM, vốn đăng ký chỉ 80 triệu đồng, nhưng sau hơn 10 năm, đến tháng 10/2017, đã lên 1.000 tỷ đồng. Lần gần nhất danh sách cổ đông của Việt Á được công bố là năm 2009, khi đó ông Phan Quốc Việt nắm giữ 10,2% cổ phần công ty. Hai cổ đông còn lại là ông Đồng Sỹ Huy và bà Hồ Thị Thanh Thủy, nắm giữ 5% và 4,8%.

Việt Á đăng ký 64 ngành nghề kinh doanh, trong đó lĩnh vực chính là bán buôn bán móc, thiết bị, phụ tùng. Tuy nhiên, trên website, công ty giới thiệu chuyên về lĩnh vực sinh học phân tử, sở hữu đội ngũ chuyên môn có kinh nghiệm hơn 10 năm trong lĩnh vực này và là nhóm đầu tiên tại Việt Nam ứng dụng thành công và đưa vào thương mại từ rất sớm các kit sử dụng kỹ thuật Realtime PCR và lai phân tử.

Trước khi sản xuất thành công bộ kit xét nghiệm này, Công ty Việt Á cũng được Bộ Y tế cấp phép sản xuất 15 bộ kit xét nghiệm khác. Ngoài kit test, Công ty Việt Á cũng trúng nhiều gói thầu tại các bệnh viện lớn trên cả nước.

Tại TP HCM, Việt Á có hai pháp nhân đăng ký kinh doanh là Công ty cổ phần Công nghệ Việt Á và Công ty TNHH Đầu tư và Phát triển Kinh doanh Việt Á đều đăng ký trụ sở tại 372A/8 Hồ Văn Huê (số cũ), nay là 134/3D Đào Duy Anh, phường 9, quận Phú Nhuận. Cả hai đều do ông Phan Quốc Việt làm người đại diện pháp luật.

PN (Nguoiduatin.vn)