Ai sẽ giải cứu nhà máy lọc dầu “tỷ đô" trước thách thức Euro 4?

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc mới đây đã bác bỏ những ý kiến đề xuất lùi thời hạn áp dụng tiêu chuẩn khí thải Euro 4, theo Quyết định 49/2011. Ông yêu cầu thực hiện nghiêm lộ trình áp dụng Euro 4 của Quyết định 49 và khẳng định đây là vấn đề kỷ luật, kỷ cương. 

Hiện nay, tất các loại xe ôtô, xe mô tô hai bánh có lắp động cơ nhiệt đang lưu thông và sản xuất mới ở Việt Nam chỉ có tiêu chuẩn khí thải mức 2 (Euro 2) và sử dụng nhiên liệu xăng hoặc diesel.

Nhằm hạn chế phát thải các khí độc hại gây ô nhiễm không khí, đặc biệt là tại các đô thị lớn, năm 2011, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 49 về việc quy định lộ trình áp dụng tiêu chuẩn khí thải tại Việt Nam. 

Theo đó, các xe ôtô sản xuất, lắp ráp và nhập khẩu mới phải áp dụng tiêu chuẩn khí thải mức 4 từ ngày 1/1/2017 và mức 5 từ năm 2022. 

Các loại xe mô tô hai bánh sản xuất, lắp ráp và nhập khẩu mới phải áp dụng tiêu chuẩn khí thải mức 3 từ ngày 1/1/2017.

Theo ông Phan Thế Ruệ, Chủ tịch Hiệp hội Xăng dầu Việt Nam, nhìn ra thế giới, hầu hết các nước phát triển đã loại bỏ các loại xăng dầu có chất lượng thấp ra khỏi thị trường, bằng việc áp dụng các tiêu chuẩn khí thải ở mức cao như Euro 5, Euro 6. Do vậy, việc vẫn áp dụng Euro 2 đang là thách thức rất lớn cho chất lượng môi trường của Việt Nam. 

Ngay trong khu vực, Singapore hiện áp dụng tiêu chuẩn nhiên liệu mức Euro 5, Malaysia áp dụng Euro 4 từ năm 2016, Thái Lan áp dụng Euro 4 từ năm 2015, Campuchia và Indonesia cũng áp dụng Euro 4 từ năm 2017. 

Đối với phương tiện cơ giới, hiện Hàn Quốc, Hồng Kông đã áp dụng tiêu chuẩn Euro 5, Trung Quốc áp dụng Euro 4 trên toàn quốc và Euro 5 tại một số thành phố lớn. Ấn Độ áp dụng Euro 3 trên toàn quốc, Euro 4 tại một số thành phố lớn, còn Singapore, Malaysia, Thái Lan, Philippines đều đã áp dụng Euro 4...

Tuy nhiên, việc áp dụng tiêu chuẩn khí thải Euro 4 tại Việt Nam vẫn đang là thách thức cho nhiều bên. Theo Bộ Công Thương, theo quy chuẩn này, nhiên liệu cũng phải đáp ứng tiêu chuẩn trên như phải có 9 loại xăng không chì: RON 90-II, RON 92-II, RON 95-2, RON 92-3, RON 95-3, RON 98-3, RON 92-4, RON 95-4, RON 98-4. Trong khi đó, trước đây chỉ có 3 loại xăng. 

Tương tự như vậy, chủng loại sản phẩm đối với xăng E5 và E10 và diesel cũng tăng lên gấp 3 lần. 

Mặt khác, trao đổi với VnEconomy, Chủ tịch Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) cho biết đến nay Petrolimex mới đáp ứng được tiêu chuẩn Euro 4 với mặt hàng xăng, còn lại các nhiên liệu khác vẫn chưa đáp ứng. 

Theo đó, từ tháng 3/2017, Petrolimex đã cung cấp được một chủng loại xăng thuộc tiêu chuẩn Euro 4 như RON 95-4 ra thị trường Tp.HCM và một số tỉnh miền Bắc. Hiện giá của loại xăng này được Petrolimex niêm yết ở mức 18.120 đồng/lít đắt hơn so với xăng RON 95-2 150 đồng, tương ứng 8%. 

Dự kiến, từ nay đến hết tháng 6, Petrolimex sẽ “phủ sóng” RON 95-4 tại tất cả điểm phân phối trên toàn quốc. Tuy nhiên, trên thị trường, các đầu mối kinh doanh xăng dầu khác vẫn chưa thể cung cấp ra thị trường các loại nhiên liệu đáp ứng tiêu chuẩn khí thải Euro 4.

Lãnh đạo của một công ty xăng dầu phía Nam khẳng định, sẽ đáp ứng được tiêu chuẩn Euro 4 nếu doanh nghiệp này chuyển qua nhập khẩu xăng dầu. Song theo ông, các đầu mối kinh doanh xăng dầu trong nước hiện nay ưu tiên tiêu thụ xăng dầu của nhà máy lọc dầu Dung Quất, sắp tới là nhà máy lọc dầu Nghi Sơn, nên việc áp dụng Euro 4 ngay sẽ dồn áp lực lớn lên các nhà máy lọc dầu trong nước, đặc biệt là Dung Quất.

Trong khi đó, ông Nguyễn Ngọc Nguyên, Tổng giám đốc Công ty TNHH Một thành viên Lọc hoá dầu Bình Sơn - đơn vị quản lý và vận hành nhà máy lọc dầu Dung Quất, cũng xác nhận với VnEconomy rằng với cấu hình và công nghệ hiện tại, nhà máy này hiện tại mới chỉ đảm bảo khả năng sản xuất các sản phẩm nhiên liệu đạt chuẩn Euro 2 và Euro 3, ít nhất là cho đến năm 2021.

“Nhà máy lọc dầu Dung Quất hiện nay chưa thể đáp ứng được các yêu cầu về áp dụng tiêu chuẩn Euro 4. Nhưng sau khi hoàn thành dự án nâng cấp mở rộng, theo kế hoạch sẽ đi vào vận hành từ cuối năm 2021, thì sản phẩm sẽ đáp ứng tiêu chuẩn sản phẩm mức Euro 5”, ông Nguyên nói.

Theo Bạch Dương (VnEconomy.vn)