Vào ngày 15 tháng 11 năm 1908, Từ Hi Thái Hậu qua đời. Mặc dù sự trị vì của bà không được đánh giá cao trong lịch sử nhưng với 48 năm cầm quyền, bà vẫn được coi là một trong những người phụ nữ quyền lực nhất của lịch sử Trung Quốc.
Thế nhưng, sau khi mất bà không được chôn cất vào cùng năm đó mà tới tận tháng 11 năm 1909 triều đình nhà Thanh mới cử hành tang lễ cho Từ Hi Thái Hậu. Theo các chuyên gia khảo cổ, có 3 lý do để giải thích cho hành động kỳ lạ này của triều đình nhà Thanh.
Thứ nhất là dù lăng mộ của bà được hoàn thiện nhưng sau đó Từ Hi Thái Hậu cho rằng nó không đủ sang trọng nên vào năm 1895, bà đã yêu cầu phá bỏ và xây dựng lại. Điều này có thể thấy rõ khi so sánh quy mô lăng mộ của bà xa hoa hơn rất nhiều với lăng mộ của hoàng đế Quang Tự. Vì thế, cho tới khi bà mất, lăng mộ vẫn chưa xây xong nên việc chôn cất đã bị tạm hoãn lại.
Thứ hai là Từ Hi Thái Hậu qua đời chỉ một ngày sau khi hoàng đế Quang Tự băng hà. Dù không có thực quyền nhưng ông vẫn hoàng đế nên theo quy định của nhà Thanh, tang lễ của hoàng đế phải được tổ chức trước thái hậu. Do lễ tang của Từ Hi Thái Hậu bị hoãn lại nên triều đình phải chờ tới ngày 9 tháng 11 năm 1909 mới là ngày tốt để hoàn thành công việc này.
Thứ ba là sau khi qua đời, đồ cần chuẩn bị cho tang lễ của Từ Hi Thái Hậu được yêu cầu tinh xảo và cầu kỳ hơn thường ngày. Do đó, triều đình nhà Thanh đã tốn rất nhiều tiền của và thời gian để chuẩn bị từ quan tài tới đồ tùy táng cho tang lễ của bà.
Dung (Nguoiduatin.vn)