2 bộ phận bên trong cơ thể người tiêu thụ năng lượng nhiều nhất là bộ não và ruột. Khi bạn ăn, não bộ sẽ chuyển hướng năng lượng phục vụ cho việc tiêu hóa bằng cách gởi các tế bào hồng cầu tới để giúp phân giải thức ăn, hấp thu chất dinh dưỡng và chở đi khắp nơi trong cơ thể. Do có nhiều tế bào máu đang thực hiện nhiệm vụ ở đường ruột nên các phần còn lại của cơ thể sẽ hoạt động chậm lại và chuyển sang trạng thái thư giãn. Kết quả là lúc bấy giờ, não bộ sẽ không còn đủ lượng tế bào máu để đảm bảo tính linh hoạt, từ đó dẫn đến toàn bộ cơ thể sẽ cảm thấy mệt mỏi.
Các nhà khoa học đã chỉ ra rằng những loại thực phẩm nhiều năng lượng, nhiều chất béo và nhiều đường sẽ kích hoạt một phản ứng thần kinh ngay sau khi tiếp cận tới ruột. Phản ứng này được gọi là hệ thống thần kinh phó giao cảm giúp hoạt động của cơ thể trở nên chậm lại và tập trung vào tiêu hóa chứ không phải là tiếp tục tìm kiếm thêm thức ăn.
Cụ thể hơn, một nhóm tế bào não gọi là tế bào thần kinh orexin tại vùng dưới đồi (hypothalmus) rất nhạy cảm với nồng độ glucose sau mỗi bữa ăn. Khi nồng độ glucose tăng đột biến, những tế bào thần kinh này sẽ sản sinh ra protein nhằm điều chỉnh mức độ tỉnh táo của não bộ.
Tuy nhiên, orexin không phải là loại hormone thần kinh duy nhất có liên quan tới việc buồn ngủ sau mỗi bữa ăn. Khi khối lượng thực phẩm tăng, cơ thể sẽ sản sinh ra một lượng lớn insulin nhằm phục vụ quá trình tiêu hóa bình thường của cơ thể. Một cách lần lượt, insulin sẽ làm tăng nồng độ seratonin và melatonin trong cơ thể. Khi quá trình tiêu hóa diễn ra, 90% lượng seratonin sẽ tập trung ở vùng bụng, 10% còn lại nằm trên não. Đây chính là chất có liên quan trực tiếp tới cảm giác buồn ngủ và cả trạng thái hạnh phúc của con người.
Cần chú ý rằng buồn ngủ sau khi ăn là một hiện tượng sinh lý bình thường của con người nhưng không phải lúc nào ăn no cũng giúp chúng ta dễ ngủ hơn. Theo bác sĩ Loren Greene, giáo sư nội khoa tại Đại học y dược New York: "Nếu bạn ăn tối muộn (từ 22 giờ đêm trở đi) thì dù đó chỉ là một món tráng miệng thì có thể, lượng insulin sẽ đột ngột tăng lên và phá vỡ chu kỳ giấc ngủ của bạn. Khi đó bạn sẽ dễ bị giật mình giữa đêm hoặc khó đi vào giấc ngủ sâu hơn."
Dung (Nguoiduatin.vn)