Cách đây gần 2 tháng, hàng loạt bài đăng trên các báo ở Việt Nam cho rằng "3G Việt Nam kém nhất thế giới", hoặc diễn đạt "ý nhị" hơn một chút thì cho là "thuộc nhóm chậm nhất thế giới"… Thông tin trong các bài báo trên dẫn nguồn từ trang web của OpenSignal, xếp tốc độ 3G Việt Nam đứng ở vị trí 82/95 quốc gia/vùng lãnh thổ được khảo sát.
Việt Nam cũng không bị "đánh xuống" đáy xếp chót bảng. Vì thế, chúng ta không thể nghi ngờ gì OpenSignal không khách quan, hay có thành kiến gì đó đối với các nhà mạng di động Việt Nam nói chung hay tốc độ 3G Việt Nam nói riêng. Theo OpenSignal, tốc độ 3G tại Việt Nam chỉ đạt 3,81Mbps, hơn quốc gia chót bảng là Afganistan (2,17Mbps) vỏn vẹn 1,64Mbps.
Mới đây, một bài báo dẫn lời ông Nguyễn Đức Trung - Cục trưởng Cục Viễn thông thuộc Bộ TT&TT - cho rằng: "Khi Cục đi đo kiểm thực tế thì thấy tốc độ cao hơn dữ liệu các tổ chức này thống kê". Tức là số liệu đo đạt thực tế của Cục Viễn thông với số liệu công bố của OpenSignal có sự sai biệt. Đáng tiếc là, sự sai biệt đó lại không được nêu rõ là bao nhiêu, và con số đo đạt của Cục Viễn thông là như thế nào.
Như vậy có hai quan điểm khác nhau về tốc độ 3G Việt Nam. Trong quan điểm của mình, ông Trung lí giải: "Nguyên nhân khiến 3G của Việt Nam bị đánh giá thấp là do việc thiết kế gói cước của các nhà mạng khi tốc độ cao hết thì sẽ bóp băng thông xuống. Điều này ảnh hưởng đến tốc độ 3G trung bình khi các tổ chức độc lập thống kê. Các tổ chức độc lập đưa ra con số thống kê 3G của Việt Nam với các chỉ số tương đương nhau. Còn Cục Viễn thông đo kiểm khi nhà mạng không bóp băng thông của gói cước hết dung lượng 3G trong gói", vẫn theo bài báo trên ICTNews dẫn lời ông Cục trưởng Cục Viễn thông Nguyễn Đức Trung.
Lập luận của ông Trung, có thể đúng với cách đo đạc tốc độ mạng 3G tại Việt Nam của Cục Viễn thông, nhưng có đúng với phương pháp đo đạc của OpenSignal hay không thì chưa thể khẳng định. Chính vì thế, vấn đề tranh cãi tốc độ mạng 3G Việt Nam ở con số chính xác ra sao vẫn chưa thể xác tín được. Một bên là tổ chức nước ngoài, và có lẽ cũng sẽ có được sự "chia sẻ" của người dùng 3G của Việt Nam vốn xưa nay mang trong mình không ít bức xúc về chất lượng dịch vụ 3G; một bên là cơ quan chức năng, và tất nhiên cũng nhận được sự đồng tình của các nhà mạng.
Việt Nam hiện có trên 30 triệu thuê bao 3G, nghĩa là có ít nhất 30 triệu người dùng internet di động băng rộng 3G để lướt web, đọc báo, nghe nhạc.v.v… Và tôi xin thưa rằng, nếu tốc độ 3G trên chiếc smartphone tôi dùng hàng ngày mà đạt được tốc độ download/upload ở mức bình quân 3,81Mbps thì quả là quá "phước đức". Đó là chúng ta nói về tốc độ thực tế sử dụng ở thiết bị đầu cuối của thuê bao, thì đã rất hiếm khi đạt được tốc độ "tệ" như OpenSignal đánh giá, mà đúng hơn phải gọi là "tệ của tệ", thường thì tốc độ phổ biến ở mức vài trăm Kbps.
Có thể con số đo đạc của OpenSignal hay Cục Viễn thông thực hiện trong một môi trường nhất định, với những thiết bị chuyên ngành nhất định. Đành rằng trong khoảng 3 năm trở lại đây, chất lượng mạng 3G tại Việt Nam được nâng cao, tối ưu hơn so với những tháng năm "chập chững", nhưng so với chất lượng mạng 3G của các quốc gia thuộc tốp đầu trong danh sách OpenSignal công bố thì còn cách biệt rất lớn, và cũng còn rất xa so với mong muốn, kì vọng của chính người tiêu dùng Việt Nam.
Thứ trưởng Bộ TT&TT Phạm Hồng Hải, được ICTNews.vn dẫn lời cho rằng: "Việc các tổ chức quốc tế đánh giá tốc độ 3G của Việt Nam thấp sẽ ảnh hưởng đến môi trường đầu tư, hình ảnh của đất nước", và "Nếu thực sự các doanh nghiệp di động làm không ổn thì Cục Viễn thông phải ra văn bản điều chỉnh. Nếu tốc độ 3G của Việt Nam thấp hơn cả Lào và Campuchia thì đây là vấn dề không ổn".
Thêm một lần nữa tôi muốn nhấn mạnh rằng rất đáng tiếc vì chữ "nếu" kia. Bởi, đã cho rằng có thể "ảnh hưởng đến môi trường đầu tư, hình ảnh của đất nước" thì tại sao còn đặt ra trường hợp "nếu" mà không kịp thời chỉ đạo Cục Viễn thông thực hiện đo đạc, công bố chất lượng mạng 3G Việt Nam? Cách đây 4-5 năm Cục Viễn thông từng có một lần công bố kết quả đo đạc chất lượng mạng 3G của Việt Nam và khi ấy người tiêu dùng thực sự phấn khởi vì thấy quyền lợi của mình được cơ quan quản lí quan tâm và có động thái thúc đẩy các nhà mạng phải chấn chỉnh. Nhưng sau lần đó tới nay, đã rất lâu rồi cái sự đo đạc, công bố có tính "đụng chạm" tới nhà mạng không còn được duy trì cho dù chí ít là chỉ nhằm để khuyến cáo, răn đe.
Và nếu cho rằng cách đo đạc hay con số OpenSignal đưa ra không hợp lí thì tại sao Cục Viễn thông không công bố con số đo đạc của mình cùng với phương pháp đo để chứng minh một cách mạnh mẽ và có căn cứ rằng "chất lượng 3G của Việt Nam không thấp như thế giới đánh giá"? Cũng là một cách "minh oan" cho nhà mạng và còn tránh gây "ảnh hưởng đến môi trường đầu tư, hình ảnh của đất nước"?
Sự tranh cãi về tốc độ 3G Việt Nam sẽ chẳng đi đến đâu nếu không có một trọng tài. Nhưng vấn đề thực trạng chất lượng 3G tại Việt Nam hiện nay như thế nào thì đã phản ánh từ rất lâu qua niềm tin của người dùng.
Chất lượng thực sự của mạng 3G ở Việt Nam đang nằm trong niềm tin của người dùng và niềm tin ấy, với nhiều lần thất vọng và bức xúc từ năm 2009 (thời điểm dịch vụ 3G chính thức khai trương tại Việt Nam) tới nay. Và như đã nói, đành rằng chất lượng mạng 3G đã có cải thiện trong khoảng 3 năm trở lại đây, song một khi niềm tin của người tiêu dùng chưa được cải thiện, thì việc "bênh vực" cho chất lượng mạng 3G đến đâu đi nữa cũng chẳng giải quyết được gì.
Theo Thẩm Hồng Thụy (Vnreview.vn)