Đột ngột giảm hoặc mất kinh ở tuổi gần 40, bạn có thể đã bị mãn kinh sớm. Tình trạng này không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe của chị em mà còn gây ra những khó khăn trong cuộc sống vợ chồng.
Phụ nữ mãn kinh sớm do đâu?
Trung bình, phụ nữ mãn kinh ở độ tuổi 45-50. Đối với một số người, thời kỳ mãn kinh có thể đến sớm hơn, đôi khi ngay từ tuổi 30. Nghiên cứu cho thấy tình trạng mãn kinh sớm đang trên đà gia tăng bởi một số lý do.
Ung thư: Một số bệnh ung thư như ung thư buồng trứng có thể gây mãn kinh sớm. Tuy nhiên, phương pháp điều trị bệnh cũng có thể là nguyên nhân. Hóa trị và xạ trị có thể làm hỏng buồng trứng hoặc làm gián đoạn nghiêm trọng chức năng nội tiết bình thường của cơ thể. Điều này có thể gây ra sự chấm dứt kinh nguyệt và xuất hiện triệu chứng của thời kỳ mãn kinh sớm hơn nhiều so với bình thường.
Hội chứng buồng trứng đa nang: Cứ 40 phụ nữ ngày nay có 1 người mắc hội chứng buồng trứng đa nang. Tình trạng này được đặc trưng bởi u nang trên buồng trứng, có thể gây ra sẹo và viêm. Hội chứng này thường được gắn liền với vô sinh, mất cân bằng nội tiết, kinh nguyệt không đều, giảm ham muốn tình dục; lông, tóc tăng trưởng quá mức và thậm chí mãn kinh sớm.
Suy buồng trứng sớm: Suy buồng trứng sớm là tình trạng khá phổ biến ước tính ảnh hưởng đến khoảng 1/ 10.000 phụ nữ. Các nhà nghiên cứu không chắc chắn nguyên nhân dẫn đến căn bệnh này, nhưng họ tin rằng một loạt bệnh có thể gây ra nó. Nếu bạn bắt đầu các triệu chứng mãn kinh ở độ tuổi 30, bác sĩ có thể chẩn đoán bạn mắc bệnh này.
Căng thẳng: Stress là một trong những mối đe dọa lớn nhất đối với sức khỏe trong cuộc sống hiện đại, nhưng cũng là một trong những yếu tố dễ bị bỏ qua nhất. Căng thẳng làm ức chế miễn dịch, gây ra trầm cảm và lo âu, góp phần dẫn đến bệnh béo phì và thậm chí có thể gây ra bệnh tim. Tuy nhiên, người ta ít chú trọng đến những tác động của sự căng thẳng tới cơ quan sinh sản, trong đó có mãn kinh sớm.
Bệnh tuyến giáp: Phụ nữ bị rối loạn tuyến giáp cũng gặp biến động nội tiết bất thường có thể ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt của họ, dẫn đến sự khởi phát sớm của thời kỳ mãn kinh.
Đặc điểm sinh học: Một điều thực tế là mãn kinh sớm là do đặc điểm sinh học của chính người đó quy định. Những người phụ nữ mà có “tố chất” của đàn ông thì thường bị mãn kinh sớm. Đây là trường hợp phụ nữ ít estrogen - một hormon đặc thù của nữ giới.
Hút thuốc lá và uống rượu: là hai thói quen kích thích gây ra mãn kinh sớm. Hai chất này kích thích cơ quan nội tiết sản sinh nhiều hơn hormon sinh dục nam giới trong cơ thể và dần ức chế sự sản xuất hormon sinh dục nữ giới. Sự giảm dần hormon sinh dục nữ giới dần dẫn đến mãn kinh sớm.
Làm việc quá sức: dễ dẫn đến suy nhược sức khỏe cả về thể chất và tinh thần, bao gồm cả sức khỏe sinh sản, từ đó dễ làm tăng nguy cơ mãn kinh sớm.
Một số thói quen có hại khác cũng ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe sinh sản của phụ nữ như kiêng khem quá kỹ đến mức gầy mòn, suy dinh dưỡng, thức quá khuya dẫn đến sự rối loạn sản xuất hormon, lao động trong môi trường quá độc hại, làm việc trong môi trường có nhiều tia phóng xạ...
Dấu hiệu mãn kinh sớm
Tiền mãn kinh và mãn kinh là khoảng thời gian khiến nhiều chị em sợ hãi khi đối mặt, thường có các triệu chứng như: rối loạn chu kỳ kinh nguyệt; gặp các vấn đề về giấc ngủ như khó ngủ, mất ngủ, tỉnh giấc giữa đêm; khô hạn; bốc hỏa, đổ mồ hôi về đêm; tâm lý thay đổi, dễ cáu gắt; tóc bạc sớm, da lão hóa...
Tác hại khôn lường khi mãn kinh sớm
Tiền mãn kinh và mãn kinh là một quá trình chứ không phải diễn ra ngày một ngày hai nên nhiều chị em vẫn còn chủ quan trước những tác hại khôn lường của mãn kinh sớm. Nếu vẫn đang trong độ tuổi sinh đẻ nhưng lại bị mãn kinh, điều này đồng nghĩa với việc người phụ nữ sẽ bị vô sinh bởi khi đó buồng trứng đã ngưng hoạt động. Mãn kinh sớm, estrogen suy giảm. Như một hệ quả tất yếu, mật độ canxi trong xương cũng vì thế suy giảm dẫn đến các vấn đề về xương khớp như loãng xương, viêm khớp, giòn xương, đau nhức các khớp...
Suy giảm nội tiết tố nữ do mãn kinh sớm có thể làm nhu cầu sinh lý của phái đẹp giảm mạnh. Khô hạn cũng là một nguyên nhân khiến chị em sợ hãi khi gần gũi chồng. Tình trạng này nếu kéo dài chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến hạnh phúc hôn nhân và đời sống vợ chồng.
Lời khuyên của thầy thuốc
Thời kỳ mãn kinh là không thể không xảy ra nhưng việc điều trị và thay đổi lối sống có thể giúp trì hoãn hoặc giảm các triệu chứng của mãn kinh, giúp cải thiện chất lượng cuộc sống cho chị em. Vì vậy, chị em nên tích cực áp dụng các biện pháp không dùng thuốc như: tích cực tập luyện thể dục phù hợp sức khỏe; tắm nắng hàng ngày; ăn uống đủ chất, giàu chất xơ, hạn chế chất béo no; bỏ hút thuốc lá, không sử dụng các chất kích thích... Khi thấy có các dấu hiệu bệnh thì cần đi khám và điều trị kịp thời...
Theo B.S Băng Tâm (Sức Khỏe & Đời Sống)