Khi lựa chọn biện pháp tránh thai phù hợp với mình, bạn không nên bị ảnh hưởng bởi những tin đồn hoặc những hiều lầm. Tất nhiên, hỏi ý kiến bác sỹ là việc nên làm nhất, nhưng bạn cũng cần biết về các biện pháp tránh thai và những tác dụng không mong muốn của chúng.
Hiểu lầm số 1: Uống thuốc tránh thai hàng ngày sẽ làm bạn tăng cân
Bị tăng cân do tác dụng không mong muốn của thuốc tránh thai hàng ngày là một mối lo lắng hàng đầu của chị em khi cân nhắc sử dụng thuốc tránh thai hàng ngày. Tuy nhiên, bạn không nên quá lo lắng về tình trạng này. Mặc dù mỗi phụ nữ sẽ có đáp ứng khác nhau, nhưng đa số phụ nữ dùng thuốc tránh thai hàng ngày đúng liều tiêu chuẩn sẽ không bị tăng cân.
Phụ nữ dùng thuốc tránh thai cũng nên tập trung vào việc duy trì lối sống khỏe mạnh: ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng và thường xuyên luyện tập thể thao, và như vậy, bạn sẽ hạn chế nguy cơ cân nặng bị tăng lên.
Hiểu lầm số 2: Khả năng thụ thai sẽ bị ảnh hưởng khi bạn ngừng sử dụng biện pháp tránh thai có chứa hormone.
Nhiều người cho rằng, sau một thời gian dài dành nhiều thời gian và tâm sức để tránh thai, thì khi bạn ngừng dùng thuốc, khả năng thụ thai của bạn sẽ khó hơn.
Sự thật là, mặc dù khả năng thụ thai của bạn sẽ chậm hơn một chút, và bạn thường được khuyên là chờ 1 vài tháng để có thai trở lại, nhưng thuốc tránh thai hàng ngày sẽ không gây ra ảnh hưởng lâu dài đối với bạn. Vô sinh không phải là tác dụng không mong muốn của thuốc tránh thai hàng ngày.
Một khi bạn ngừng dùng thuốc tránh thai và chu kỳ kinh nguyệt của bạn trở lại, bạn có thể mang thai trở lại. Theo thống kê, có khoảng 50% số phụ nữ sẽ rụng trứng trở lại trong vòng 1 tháng đầu tiên sau khi ngừng dùng thuốc tránh thai hàng ngày. Và đa số phụ nữ sẽ có thể rụng trứng trở lại trong vòng 3-6 tháng sau khi ngừng dùng thuốc.
Hiểu lầm số 3: Bạn không nên uống viên tránh thai hàng ngày thường xuyên.
Nghỉ uống thuốc tránh thai một vài ngày có thể sẽ hữu ích với phụ nữ trong một số trường hợp đặc biệt, ví dụ với những người bị ra máu không định kỳ, thì việc ngừng dùng thuốc 4-5 ngày có thể sẽ giúp ổn định và kiểm soát được chu kỳ kinh nguyệt. Ngoài những trường hợp này, thì những phụ nữ sử dụng thuốc tránh thai hàng ngày không cần thiết phải “nghỉ”, trừ khi họ muốn có con.
Nếu bạn cần phải nghỉ dùng thuốc tạm thời vì bất cứ lý do gì, hãy luôn nhớ rằng, khi ngừng dùng thuốc là bạn đã có khả năng mang thai. Do vậy, nên sử dụng thêm một biện pháp tránh thai dự phòng, ví dụ như dùng bao cao su, nếu bạn không muốn mang thai.
Hiểu lầm số 4: Uống thuốc tránh thai hàng ngày sẽ gây ung thư vú.
Vì ung thư vú là loại ung thư liên quan đến hormone, nên nhiều phụ nữ lo ngại về việc tăng nguy cơ ung thư vú có thể sẽ là một tác dụng không mong muốn của thuốc tránh thai hàng ngày. Điều này chỉ đúng một phần.
Theo những nghiên cứu mới đây của Hiệp hội Ung thư Mỹ, phụ nữ sử dụng thuốc tránh thai hàng ngày sẽ có nguy cơ ung thư vú tăng nhẹ so với phụ nữ chưa bao giờ sử dụng thuốc tránh thai. Tuy nhiên, nguy cơ này chỉ tồn tại khi bạn vẫn đang dùng thuốc. Những phụ nữ đã ngừng sử dụng thuốc tránh thai hàng ngày trên 10 năm sẽ không làm tăng nguy cơ ung thư.
Hiểu lầm số 5: Bạn sẽ không thể mang thai nếu bạn quan hệ tình dục trong chu kỳ kinh nguyệt.
Điều này không đúng. Cơ thể của bạn vẫn có thể giải phóng trứng vào bất cứ thời điểm nào, thậm chí ngay trong những ngày kinh nguyệt. Mặc dù đúng là chu kỳ kinh nguyệt không phải là thời điểm lý tưởng để rụng trứng, nhưng phụ nữ vẫn có khả năng mang thai nếu quan hệ tình dục trong chu kỳ kinh nguyệt. Bạn nên nhớ rằng, trong điều kiện thích hợp, tinh trùng có thể sống trong âm đạo hoặc tử cung khoảng 6 ngày.
Hiểu lầm số 6: Cho con bú có thể tránh thai.
Đây lại là một hiểu lầm hay gặp nữa. Đúng là cho con bú có thể tạm thời “hoãn” việc rụng trứng, nhưng cho con bú không thể bảo đảm hiệu quả như một biện pháp tránh thai được.
Thường xuyên cho con bú được gọi là cho bú vô kinh trong vòng 4-6 tháng đầu sau sinh, nhưng kể cả như vậy, thì hiệu quả tránh thai của biện pháp này chỉ đạt từ 95-98%. Nếu bạn cho con bú, bạn nên trao đổi với bác sỹ về các lựa chọn tránh thai phù hợp với bạn.
Hiểu lầm số 7: Thụt rửa âm đạo sau khi quan hệ tình dục giúp tránh thai.
Thụt rửa âm đạo là quá trình làm sạch âm đạo của bạn. Nhiều phụ nữ hiểu lầm rằng, quá trình này có thể rửa sạch tinh trùng và thậm chí là cả các virus, vi khuẩn gây bệnh lây truyền qua đường tình dục ra khỏi âm đạo.
Nhưng thụt rửa âm đạo là việc hoàn toàn không nên làm và sẽ không có tác dụng tránh thai hay phòng bệnh cho bạn. Thay vào đó, việc thụt rửa âm đạo chỉ làm bản thân bạn cảm thấy không thoải mái mà thôi. Thụt rửa âm đạo có thể gây kích ứng niêm mạc âm đạo, và sẽ loại bỏ cả vi khuẩn tốt và xấu ra khỏi âm đạo của bạn.
Hiểu lầm số 8: Bạn không thể mang thai trong lần quan hệ tình dục đầu tiên.
Có, bạn hoàn toàn có thể mang thai. Mang thai xảy ra khi trứng gặp tinh trùng và có thể xảy ra vào bất cứ thời điểm nào trong quá trình quan hệ tình dục. Bạn có thể mang thai cho dù chỉ quan hệ tình dục một lần duy nhất. Và bạn cũng có thể mang thai cho dù đó là lần quan hệ tình dục đầu tiên, hay là lần thứ 100 của bạn.
Hiểu lầm số 9: Bạn sẽ không thể mang thai nếu bạn trai của bạn “rút ra” trước khi xuất tinh.
Phương pháp này được gọi là xuất tinh ngoài âm đạo, tức là nam giới phải rút dương vật ra khỏi âm đạo của nữ giới trước khi anh ấy đạt cực khoái và xuất tinh.
Phương pháp này không đảm bảo chắc chắn về khả năng tránh thai, hiệu quả tránh thai chỉ là khoảng 75%. Điều này cũng có nghĩa là cứ 4 phụ nữ áp dụng biện pháp này là biện pháp duy nhất, thì sẽ có 1 người mang thai trong vòng 1 năm. Nguyên nhân là vì tinh trùng có thể đã được giải phóng ra ngay từ quá trình kích thích, gần gũi, mà không cần phải đợi đến lúc nam giới xuất tinh.
Hiểu lầm số 10: Các biện pháp tránh thai có thể bảo vệ khỏi các bệnh lây truyền qua đường tình dục.
Khi suy nghĩ đến việc sử dụng biện pháp bảo vệ trong khi quan hệ tình dục, bạn sẽ phải cân nhắc đến 2 vấn đề: tránh thai và tránh các bệnh lây truyền qua đường tình dục. Không phải tất cả các biện pháp tránh thai đều có thể bảo vệ bạn khỏi bệnh lây truyền qua đường tình dục.
Điều bạn nên biết và cần phải ghi nhớ là: các biện pháp tránh thai sử dụng hormone (thuốc uống tránh thai, đặt vòng, thuốc tiêm tránh thai) sẽ không thể bảo vệ bạn trước bất cứ bệnh lây truyền qua đường tình dục nào.
Dạng tránh thai duy nhất có thể bảo vệ bạn khỏi các căn bệnh lây truyền qua đường tình dục, trong đó có HIV/AIDS là tránh thai bằng cách sử dụng hàng rào bảo vệ, ví dụ như bao cao su hay màng ngăn âm đạo. Tuy nhiên, khả năng bảo vệ cũng không phải là 100%, bạn vẫn có nguy cơ nhất định nếu sử dụng không đúng cách.
Ths.Bs.Trần Thu Nguyệt (Sức Khỏe & Đời Sống)
Viện Y học ứng dụng Việt Nam