Iron Man - siêu anh hùng vĩ đại nhất

*Bài viết tiết lộ nội dung Avengers: Endgame. Độc giả cân nhắc trước khi xem.

Trong Avengers: Endgame, Iron Man/Tony Stark - chứ không phải bất kỳ ai khác - đã cứu cả vũ trụ khi cướp 6 viên Đá Vô cực trên tay Thanos, thực hiện cú búng tay tiêu diệt gã “Titan điên” và toàn bộ lực lượng diệt chủng của hắn. Iron Man biết rõ hậu quả của hành động anh hùng đó. Ánh mắt trao đổi giữa anh và Doctor Strange đã nói lên tất cả. Nhưng anh chấp nhận hi sinh.

Trước khi “xử” Thanos, Tony Stark nói: “Tôi là Iron Man”. Đó cũng là câu anh thốt lên ở cảnh cuối Iron Man (2008), bộ phim mở màn Vũ trụ Điện ảnh Marvel (MCU). Và Avengers: Endgame không có đoạn after-credits nào, mà khi những dòng credits trôi đi, chỉ có tiếng kim loại va vào nhau vang lên.

Đó là âm thanh phát ra khi Tony Stark chế tạo bộ giáp Iron Man đầu tiên trong hang đá tại Afghanistan. Ở bộ phim kết thúc Trường thiên Đá Vô cực (Infinity Saga), Marvel Studios lựa chọn tôn vinh siêu anh hùng giúp tạo dựng một vũ trụ điện ảnh kỳ vĩ và hi sinh thân mình để bảo vệ vũ trụ đó.

Di sản mà Tony Stark để lại cho MCU là quá lớn. Khi lần đầu tiên xuất hiện ở Iron Man, Tony Stark là một tỷ phú, một thiên tài công nghệ, có tiền bạc, có danh tiếng, có phụ nữ, có rượu chè. Nhưng người ta gọi anh là kẻ khát máu vì bán vũ khí chiến tranh. Tony Stark không có gia đình. Anh không hề quan tâm đến những người thực sự lo lắng cho anh.

Ho Yinsen, người cứu tính mạng Tony Stark trong hang đá ở Afghanistan, gọi anh là: “Kẻ có tất cả mà vẫn trắng tay”. Khi bị giam cầm, gã tỷ phú cao ngạo mới thực sự nhìn lại mình, nhìn lại di sản của cha và bản thân anh tạo ra để rồi quyết định làm lại từ đầu, trở thành một con người mới có trách nhiệm.

Sẵn sàng hi sinh vì thế giới

“Đừng lãng phí cuộc đời mình”, Yinsen nhắn nhủ Tony Stark trước khi qua đời. Và trong suốt phần còn lại của Trường thiên Đá Vô cực, Tony Stark nỗ lực chuộc tội. Anh muốn để lại cho đời một di sản khác. Anh cố gắng xây dựng cho mình một gia đình. Anh trao cho các siêu anh hùng một ngôi nhà chung. Anh muốn để lại cho hậu thế một thế giới an bình.

Tony Stark cố gắng trở thành một người tốt hơn. Vẫn kiêu ngạo, vẫn mắc phải rất nhiều sai lầm trong từng ấy năm khoác bộ giáp Iron Man, anh không hề lùi bước và nỗ lực tối đa để sửa chữa những sai lầm đó. Trong Iron Man 2, anh ngừng sản xuất vũ khí cho chính phủ Mỹ, từ chối giao bộ giáp Iron Man cho quân đội vì ý thức rõ mối nguy hiểm của hành động đó.

Anh nhẹ nhàng trao quyền quản lý Stark Industries - nguồn gốc của mọi tài sản và quyền lực anh sở hữu - cho Pepper Potts vì biết đó là điều tốt đẹp đối với người yêu, với công ty và với cả thế giới. Và đến The Avengers (2012), những phẩm chất anh hùng của Tony Stark càng được bộc lộ rõ khi chung sức với Captain America, Thor, Black Widow, Hawkeye…

Màn cãi cọ nảy lửa giữa các thành viên biệt đội Avengers trên chiếc tàu sân bay trực thăng là một trong những cảnh hấp dẫn nhất của bộ phim. Khi đó, Captain America giễu cợt: “Gã đàn ông trong bộ giáp xịn. Bỏ ra thì anh còn lại gì?”. Tony Stark trả lời: “Thiên tài, tỷ phú, tay chơi, người làm từ thiện”.

“Tôi biết nhiều người chẳng có những thứ đó nhưng vẫn đáng giá gấp anh 10 lần. Tôi đã chứng kiến mọi thứ. Anh là người chỉ biết vì bản thân mình. Anh không phải là người chấp nhận hi sinh, nằm đè lên dây thép gai để người khác bò qua”, Cap đáp trả. Tony Stark bật lại: “Tôi sẽ cắt luôn đám dây rợ đó”.

Cuộc đối thoại thể hiện rõ tính cách của hai siêu anh hùng thủ lĩnh nhóm Avengers. Cap sẵn sàng hi sinh vì mọi người, nhưng Tony Stark luôn tìm kiếm những giải pháp thay thế. Tại sao lại phải hi sinh khi chúng ta có thể làm khác? Tony Stark là một nhà sáng chế, và tư duy của anh luôn là tìm ra giải pháp.

Nhưng có một điều Cap đã sai về Iron Man. Anh không hề ích kỷ, mà sẵn sàng hi sinh vì mọi người. Ngay khi tàu sân bay trực thăng bị tấn công, sắp rơi xuống đất, Iron Man đã liều lĩnh lao vào đẩy cánh quạt bất chấp nguy cơ bị nghiền nát. Và khi tên lửa hạt nhân lao tới New York, Iron Man chấp nhận “một đi không trở lại”, bay vào không gian, đẩy quả tên lửa trúng phi thuyền của lũ quái vật Chitauri.

Khoảnh khắc đó cho thấy một Tony Stark hoàn toàn thay đổi. Anh trở thành một anh hùng thực sự, sẵn sàng đánh đổi tất cả, thậm chí cả cuộc sống và tình yêu, để những người khác được sống. Đó có lẽ cũng là lúc Thanos biết đến sự tồn tại của Iron Man trên Trái đất.

Người thầy, người cha đầy trách nhiệm

Sang đến Iron Man 3, Tony Stark một lần nữa đối mặt với những bóng ma của quá khứ. Và tới Avengers: Age of Ultron, chúng ta chứng kiến anh một lần nữa hụt bước. Đối mặt với ám ảnh u tối của tương lai, Tony Stark muốn tạo ra một lá chắn cho cả Trái đất để đảm bảo sự an toàn của mọi người, để rồi anh nghỉ ngơi, trở về nhà sống cuộc sống gia đình.

Nhưng sự nóng vội đã khiến anh tạo ra robot sát thủ Ultron và hậu quả là cả đất nước Sokovia biến thành tro bụi. Một lần nữa, Tony Stark phải đối mặt với di sản của anh. Anh muốn thay đổi tương lai và thất bại, rồi phải chấp nhận hậu quả. Với những người yêu quý Iron Man, không dễ để chứng kiến sự dằn vặt, đau đớn của anh trong Captain America: Civil War.

Anh nhận ra những hạn chế của bản thân và thấy rõ mình cần phải chịu trách nhiệm. Anh cho rằng nhóm Avengers không còn có thể hoạt động tự do nữa. Không hề có đúng - sai trong cuộc đối đầu giữa Iron Man và Captain America. Mỗi người đều hành động theo lương tâm và trách nhiệm của bản thân.

Sau trải nghiệm đó, Tony Stark tiếp tục thay đổi. Không chỉ là một anh hùng, anh còn quan tâm đến những người xung quanh nhiều hơn, bao gồm người yêu Pepper Potts và “cậu học trò” Peter Parker. Anh trở thành người thầy rèn rũa Spider-Man và để lại cho cậu những thiết bị và bài học cần thiết.

“Cháu chỉ muốn được giống như chú”, Peter Parker nài nỉ. “Không, tôi muốn cậu trở nên tốt hơn tôi. Không ổn rồi, tôi sẽ lấy lại bộ giáp”, Tony Stark cứng rắn. Peter Parker hoảng sợ: “Không, chú không hiểu. Đó là tất cả những gì cháu có. Cháu sẽ chẳng là gì nếu không có bộ giáp”. “Nếu cậu chẳng là gì khi không có bộ giáp thì tốt nhất cậu không nên có nó”.

Không chỉ là một người thầy, trong mối quan hệ giữa Iron Man và Spider-Man, người ta còn thấy bóng dáng của một người cha đầy kỳ vọng vào cậu con trai tài giỏi nhưng còn non nớt. Tình cảm đó được thể hiện rõ ở Avengers: Infinity War, khi anh không cho phép Peter Parker đi theo chiếc phi thuyền, và bộc lộ hoàn toàn lúc anh chết lặng đứng nhìn Spider-Man tan biến thành tro bụi.

Đến Avengers: Endgame, cũng chính Spider-Man là động lực để Tony Stark nghiên cứu phương pháp du hành về quá khứ. Và khoảnh khắc Spider-Man và Iron Man tái ngộ trên chiến trường, ôm chặt lấy nhau vì xúc động là một trong những cảnh cảm động nhất ở Endgame.

Di sản để lại cho con gái

Trước cuộc chiến vì sự sinh tồn của vũ trụ, Iron Man đã trở thành một người cha thực sự, nuôi dạy một cô con gái nhỏ đáng yêu. Chắc hẳn không ai không xúc động khi chứng kiến tình yêu mà Tony Stark dành cho con.

Và đoạn video anh ghi lại để gửi cho gia đình cho thấy giống như việc Captain America trao chiếc khiên cho Falcon, tinh thần của Tony Stark được truyền lại cho cô con gái.

Bé Morgan chính là di sản của Tony Stark, là biểu tượng của một vũ trụ an bình sau khi thoát khỏi mối đe dọa Thanos. Cô bé gìn giữ ký ức của Iron Man và chính là sự khởi đầu mới của siêu anh hùng đã tạo dựng nên cả MCU.

Khi đối mặt Iron Man, Thanos nói cả anh và hắn đều là những kẻ “bị nguyền rủa vì quá hiểu biết”. Rất có thể Thanos thấy chính bản thân mình trong Tony Stark. Đó đều là những kẻ suy nghĩ thực tế, có khả năng phán đoán tương lai, tài xoay sở, trí tuệ vô hạn và đặc biệt là quyết tâm không thể lay chuyển.

Do đó, thật hợp lý khi Iron Man chính là người kết liễu mọi tham vọng ác quỷ của Thanos. “Part of the journey is the end” (Đoạn kết là một phần của cuộc hành trình). Iron Man/Tony Stark đã có một cuộc hành trình vĩ đại, và có một đoạn kết vĩ đại không kém. Và anh xứng đáng được như thế.

Suốt hai thập kỷ qua, khi dòng phim siêu anh hùng bùng nổ, đã có rất nhiều gương mặt ưu tú xuất hiện và để lại dấu ấn đậm nét, từ Superman, Spider-Man đến Batman và Wolverine.

Tuy nhiên, vừa kỳ diệu phi thường, vừa đậm chất con người thì không ai có thể so sánh được với Iron Man. Anh chính là siêu anh hùng vĩ đại nhất trong thời đại của chúng ta.