Giải Bông sen vàng: ‘Em chưa 18’ và những điều gây khó hiểu

Tối 28/11, Liên hoan phim Việt Nam lần thứ XX khép lại bằng lễ trao Bông sen vàng - một trong hai giải thưởng điện ảnh quan trọng của nước nhà cùng Cánh diều vàng. Nếu như giải của Hội Điện ảnh diễn ra thường niên, thì Bông sen vàng, bạc và các bằng khen được trao hai năm một lần.

Kết quả cuối cùng, Em chưa 18 giành giải Bông sen vàng của hạng mục Phim truyện điện ảnh, đứng trên Cô hầu gái, Cha cõng con (cùng nhận Bông sen bạc), 12 chòm sao: Vẽ đường cho yêu chạy và Cô Ba Sài Gòn (cùng nhận giải thưởng Ban giám khảo).

Bộ phim đạt doanh thu 175 tỷ đồng cũng mang về cho Kaity Nguyễn giải Nữ diễn viên chính xuất sắc, thay vì dự đoán của nhiều người dành cho Ninh Dương Lan Ngọc trong Cô Ba Sài Gòn hay Minh Hằng của Bao giờ có yêu nhau.

Tuy nhiên, bộ phim do Dustin Nguyễn làm đạo diễn trong năm 2016 lại gây ra một bất ngờ. Đó là giải Nam diễn viên chính xuất sắc dành cho Quý Bình. Trước đó, số đông cho rằng Ngô Thế Quân của Cha cõng con mới là cái tên sẽ giành chiến thắng, và vai chính của Bao giờ có yêu nhau thậm chí còn không hay được nhắc tới.

Có một điều thú vị rằng danh sách giải thưởng điện ảnh của Liên hoan phim Việt Nam XX gần như không có điểm tương đồng với giải Cánh diều vàng hồi đầu năm. Sài Gòn anh yêu em từng thắng lớn tại sự kiện của Hội Điện ảnh, trong đó có hạng mục Phim truyện, Nam diễn viên phụ và Biên kịch xuất sắc, nhưng hoàn toàn trắng tay trong tối 28/11.

Một bộ phim gây bất ngờ tại Cánh diều vàng 2017 là Sút thậm chí còn không tham dự sự kiện Liên hoan phim năm nay. Còn 12 chòm sao: Vẽ đường cho yêu chạy từng giúp vinh danh đạo diễn Vũ Ngọc Phượng, cùng hai diễn viên Jun Vũ, Đỗ Quỳnh Chi hồi đầu năm, nhưng nay chỉ giành được giải cho phim truyện từ ban giám khảo.

Nhưng cũng nên nhớ rằng sự kiện Cánh diều vàng 2017 không có sự góp mặt của Em chưa 18, bởi đó là thời điểm bộ phim của đạo diễn Lê Thanh Sơn còn chưa ra mắt.

Chiến thắng của Em chưa 18

Trong số 16 tác phẩm phim truyện điện ảnh tranh giải tại LHP Việt Nam lần thứ XX, tất cả đều là phim tư nhân. Em chưa 18 chắc chắn là cái tên nổi bật nhất bởi doanh thu lên tới 175 tỷ đồng - con số vô tiền khoáng hậu trong lịch sử phòng vé Việt, đánh bại kỷ lục tồn tại chưa đầy một tháng trước đó của Kong: Skull Island (2017).

Trao giải cho Em chưa 18 phản ánh đúng tình hình của điện ảnh Việt Nam. Phần đông khán giả ra rạp với tâm thế muốn thưởng thức các tác phẩm giải trí, nhẹ nhàng, thay vì phim nghệ thuật nặng nề, khó theo dõi.

Nhìn rộng ra, trường hợp của bộ phim do đạo diễn Lê Thanh Sơn thực hiện hơi giống chuyện Trung Quốc cử Chiến lang 2 của Ngô Kinh đi tham dự Oscar năm nay. Một bộ phim đạt doanh thu cao tức là có lượng khán giả lớn, đồng nghĩa với việc phải đón nhận vô số luồng ý kiến khen chê.

Khi mới ra mắt hồi dịp lễ 30/4, bên cạnh những lời khen ngợi về sự trẻ trung, hiện đại, Em chưa 18 từng vấp phải những hoài nghi xung quanh tính thực tế, như liệu câu chuyện của cô bé Linh Đan (Kaity Nguyễn) và môi trường học đường trong phim có thể xảy ra ngoài đời thực tại Việt Nam hay không?

Khán giả trẻ có thể nói có, khán giả lớn tuổi hơn có thể nói không. Nhưng sự tò mò ngay từ tiêu đề Em chưa 18 tạo ra hiệu ứng chưa từng thấy. Thậm chí, đến bây giờ vẫn có người nghi ngờ về doanh thu 175 tỷ đồng của bộ phim, bất chấp việc ê-kíp nhiều lần khẳng định đây là con số thực, gây bất ngờ cho cả chính họ.

Là thành viên của bán giảm khảo năm nay, nữ diễn viên Nhật Kim Anh trả lời Zing.vn rằng: “Mặt bằng chung các phim tham dự năm nay rất đồng đều, và chúng tôi đã mất rất nhiều thời gian để đưa ra quyết định cuối cùng. Năm nay, phim nghệ thuật đúng là ít hơn phim thương mại. Nhưng ban giám khảo đã có sự đổi mới, không chủ động phân ra như vậy. Cứ phim nào tốt thì chúng tôi chấm điểm cao”.

“Phạm trù của nghệ thuật rất rộng. Trong phim thương mại cũng có nghệ thuật. Còn phim nghệ thuật không có nghĩa là thiếu tính thương mại. Tôi tin rằng ban giám khảo đã đưa ra quyết định chính xác”, cô nói thêm.

Dù thế nào, ê-kíp của Em chưa 18 và cá nhân Kaity Nguyễn hoàn toàn có thể tự hào về giải thưởng mà mình giành được trong tối 28/11. Đã có doanh thu khổng lồ, nay lại ẵm thêm cả hai giải quan trọng của Liên hoan phim Việt Nam, mọi sự tranh cãi gần như là vô nghĩa.

Nhưng nó chắc chắn sẽ tạo ra áp lực khổng lồ cho đoàn làm phim khi họ đang chuẩn bị thực hiện tiếp phần hai mang tên Em trên 18, dự kiến ra rạp vào năm 2018.

Những giải thưởng gây khó hiểu

Ban giám khảo đã đồng ý chọn Kaity Nguyễn cho một đường đua khốc liệt, nơi có cả Minh Hằng, Ninh Dương Lan Ngọc, Miu Lê, Jun Vũ… Sự trẻ trung và tươi mới mà cô mang đến cho làng điện ảnh Việt qua Em chưa 18 là điều cần được ghi nhận và trân trọng.

Những tưởng Ngô Thế Quân của Cha cõng con sẽ ẵm giải Nam diễn viên chính xuất sắc. Nhưng anh thêm một lần nữa lỗi hẹn với giải thưởng cao nhất bởi quyết định của Ban giám khảo. Tại Cánh diều vàng, anh thua Hà Hiền của Sút, và nay lại thua tiếp Quý Bình của Bao giờ có yêu nhau.

Cũng theo quan điểm của Nhật Kim Anh, ban giám khảo chọn ra người chiến thắng trên nhiều tiêu chí khác nhau. Với riêng người diễn viên, họ cần phải diễn xuất từ tâm, thay vì chú trọng vào hình thể.

Nhưng thực tế thì cuộc đua Nam diễn viên chính xuất sắc năm nay rất kém hấp dẫn. Bản thân Quý Bình trong Bao giờ có yêu nhau còn không gây ấn tượng như Minh Hằng. Và dù cái tên nào có được xướng lên, người nam diễn viên sẽ vẫn nhận “cái nhíu mày” từ phía công chúng.

Tuy nhiên, bất ngờ lớn nhất trong đêm trao giải Bông sen vàng năm nay phải là hạng mục Đạo diễn xuất sắc khi ban tổ chức gọi tên Vũ Ngọc Đãng. Hot boy nổi loạn 2 là bộ phim kém tinh tế hơn hẳn so với phần một. Phim chứa đựng nhiều chi tiết mang đậm dấu ấn cá nhân của Vũ Ngọc Đãng, nhưng chúng đã lỗi thời, rập khuôn, và dễ đoán.

Cái hay nhất của Hot boy nổi loạn 2 nằm ở diễn xuất của Lương Mạnh Hải, nhưng anh rốt cuộc còn không nhận được đề cử Nam diễn viên chính xuất sắc. Điện ảnh Việt Nam trong hai năm qua không thiếu những cái tên đạo diễn tài năng để đến mức phải gọi tên một “người cũ” như Vũ Ngọc Đãng.

Phim nghệ thuật năm nay có Cha cõng con và Đảo của dân ngụ cư là nổi bật nhất. Trong khi tác phẩm của Lương Đình Dũng thắng giải Biên kịch xuất sắc, thì bộ phim do Hồng Ánh làm đạo diễn giúp Nhan Phúc Vinh được trao giải Nam diễn viên phụ xuất sắc.

Có hai bộ phim gây ồn ào dư luận khi ra mắt bởi nằm giữa ranh giới của thương mại và nghệ thuật trong con mắt khán giả là Cô Ba Sài Gòn và Cô gái đến từ hôm qua. Nhưng phim của nhà sản xuất Ngô Thanh Vân chỉ có giải phụ là Thiết kế mỹ thuật xuất sắc. Còn bộ phim chuyển thể từ tiểu thuyết của Nguyễn Nhật Ánh được gọi tên ở hạng mục Nữ diễn viên phụ xuất sắc cho bé Hà Mi với vai Việt An lúc nhỏ. Có lẽ đây chính là giải thuyết phục nhất trong buổi tối 28/11.

Sau lễ trao giải, đạo diễn Lê Thanh Sơn đã khẳng định rằng nên xóa bỏ chuyện phân biệt phim thương mại và phim nghệ thuật, bởi anh chia sẻ quan điểm của thành viên ban giám khảo rằng “phim thương mại cũng mang tính nghệ thuật trong đó”.

Ngay trước khi Em chưa 18 được công bố giải Bông sen vàng, Will (365) đã lên sân khấu trình bày ca khúc chủ đề của bộ phim trong khán phòng. Đó là màn trình diễn sôi động, giữa khán phòng gồm nhiều thế hệ diễn viên, nghệ sĩ từ trẻ đến già.

Trao giải cho Em chưa 18 phần nào đó cho thấy sự đổi mới từ đội ngũ cầm cân nảy mực, giúp Liên hoan phim Việt Nam xích lại gần hơn với khán giả hiện đại. Có chăng thì điện ảnh Việt cần thêm nhiều phim tốt, để ban giám khảo có thêm những lựa chọn trong tương lai gần.

Danh sách giải thưởng Liên hoan phim Việt Nam lần thứ XX

I. Thể loại phim Truyện điện ảnh:

1.1. Giải cho phim:

Bông sen Vàng: Em chưa 18
Bông sen Bạc: Cô hầu gái, Cha cõng con
Giải thưởng Ban Giám khảo: 12 chòm sao: Vẽ đường cho yêu chạy, Cô Ba Sài Gòn

1.2. Giải cá nhân:

Đạo diễn xuất sắc: Vũ Ngọc Đãng với Hot boy nổi loạn 2
Biên kịch xuất sắc: Bùi Kim Quy, Lương Đình Dũng với Cha cõng con
Quay phim xuất sắc: Lý Thái Dũng với Đảo của dân ngụ cư
Nữ diễn viên chính xuất sắc: Kaity Nguyễn trong Em chưa 18
Nam diễn viên chính xuất sắc: Quý Bình trong Bao giờ có yêu nhau
Nữ diễn viên phụ xuất sắc: Hà Mi trong Cô gái đến từ hôm qua
Nam diễn viên phụ xuất sắc: Nhan Phúc Vinh trong Đảo của dân ngụ cư
Họa sỹ thiết kế mỹ thuật xuất sắc: Nguyễn Minh Đương, Lê Đức Hiệp với Cô Ba Sài Gòn
Nhạc sĩ xuất sắc nhất: Jerome Leroy với Cô hầu gái
Thiết kế âm thanh xuất sắc nhất: Franck Desmoulins với Cô hầu gái

II. Thể loại phim Tài liệu - Khoa học:

1. Phim Tài liệu:

1.1. Giải cho phim:

Bông sen Vàng: Sống và kể lại
Bông sen Bạc: Việt Nam thời bao cấp, Ngày về
Giải thưởng Ban Giám khảo: Bảy Cồ, Kể tiếp chuyện hôm qua

1.2. Giải cá nhân:

Đạo diễn xuất sắc: Nguyễn Hoàng Lâm với Sống và kể lại
Biên kịch xuất sắc: Đào Thanh Tùng với Việt Nam thời bao cấp
Quay phim xuất sắc: Nguyễn Quang Tuấn với Lộc nước
Thiết kế âm thanh xuất sắc: Nguyễn Đình Cảnh với Xuphanuvông với Việt Nam

2. Phim Khoa học:

2.1. Giải cho phim:

Bông sen Vàng: Một giải pháp chống xói lở bờ biển
Bông sen Bạc: Nuôi cấy tinh tử trong điều trị vô tinh nam
Giải thưởng Ban Giám khảo: Thuyền biển Việt Nam

2.2. Giải cá nhân:

Đạo diễn xuất sắc: Phùng Ngọc Tú với Một giải pháp chống xói lở bờ biển
Biên kịch xuất sắc: Lê Thị Thanh Bình với Thuyền biển Việt Nam
Quay phim xuất sắc: Dương Văn Thuân, Nguyễn Tài Việt, Ngô Quý Dương, Nguyễn Xuân Chinh với Khúc biến tấu của côn trùng
Thiết kế âm thanh xuất sắc: Nguyễn Vinh Khoa với Muốn về nhà

III. Thể loại phim Hoạt hình

1. Giải cho phim:

Bông sen Vàng: Cậu bé Ma-nơ-canh
Bông sen Bạc: Một lần đào ngũ, Sóc nâu đáng yêu
Giải thưởng Ban Giám khảo: Truyền thuyết chiếc khăn Piêu, Sự tích hoa phượng

2. Giải cá nhân

Đạo diễn xuất sắc: Trịnh Lâm Tùng với Một lần đào ngũ
Biên kịch xuất sắc: Hoàng Phương Thảo, Phạm Sông Đông với Cậu bé ma-nơ-canh
Nhạc sĩ xuất sắc: Nguyễn Chí Phong với Sóc nâu đáng yêu
Họa sĩ tạo hình xuất sắc: Nguyễn Thị Phương Hoa với Truyền thuyết chiếc khăn Piêu
Họa sĩ diễn xuất xuất sắc nhất: Nhóm họa sỹ của Sóc nâu đáng yêu

IV. Giải thưởng Phim ASEAN:

Phim truyện xuất sắc: A Yellow Bird (Singapore)
Đạo diễn xuất sắc: Wicaksono Wisnu Legowo với Turah (Indonesia)
Nam diễn viên chính xuất sắc: Sivakumar Palakrishnan trong A Yellow Bird (Singapore)
Nữ diễn viên chính xuất sắc: Mary Joy Apostol trong Birdshot (Philippines)

V. Giải Phim được yêu thích do khán giả bình chọn (Chương trình Phim truyện Toàn cảnh): Yêu đi, đừng sợ

Theo Việt Phương (Tri Thức Trực Tuyến)