Album nhạc Việt: 'Đứa con' được cưng chiều liệu có thể hồi sinh?

Những năm gần đây, phần đông nghệ sĩ trẻ không mặn mà với việc thực hiện album. Thay vào đó, họ chọn cách giới thiệu MV, single, phim ngắn ca nhạc như một cách để tiếp cận công chúng và dễ tạo "viral" (hiệu ứng). Với không ít người, CD bị coi là "chết lâm sàng" và nếu đầu tư thì y như rằng sẽ bị thua lỗ.

Thế nhưng, trong bối cảnh đó, không ít nghệ sĩ, trong đó có cả ngôi sao hạng A nhạc Pop, ca sĩ dân gian đến giới indie, underground vẫn coi trọng album và xem đó là sản phẩm không thể thiếu trong sự nghiệp của một nghệ sĩ.

Điểm sáng từ Mỹ Linh, Mỹ Tâm

Một trong những album được nhắc đến nhiều nhất trong năm 2017 là Tâm 9 của Mỹ Tâm. Tâm 9 là một sản phẩm phòng thu nhận được nhiều phản hồi tích cực của giới làm nghề, truyền thông lẫn công chúng. Số lượng phát hành lên tới 10.000 bản và đã nhanh chóng hết "sạch sành sanh".

"Họa mi tóc nâu" đồng ý cho fan của mình "rip" từ CD qua laptop, smartphone để nghe và chia sẻ với mọi người nhưng cương quyết không phát hành online. Thay vào đó, nữ ca sĩ tổ chức những buổi showcase ký tặng và hát cho người hâm mộ, từ TP.HCM ra Hà Nội và sau là quê nhà Đà Nẵng.

Đầu năm 2018, khi ra album Chat với Mozart II, Mỹ Linh cũng có hướng đi tương tự, thậm chí "hiện đại" hơn. Diva cũng không phát hành online CD nhưng khán giả sau khi mua đĩa vẫn có thể nghe trên điện thoại nhờ nền tảng tương tác mới, lần đầu được áp dụng ở Việt Nam.

Album của Mỹ Linh cũng phát hành 10.000 bản. Chia sẻ với Zing.vn về số lượng phát hành này, diva cho biết Mỹ Tâm có thể bán hết 10.000 bản trong một thời gian ngắn, còn chị sẽ bán trong một thời gian lâu hơn. Bên cạnh đó, nữ ca sĩ cũng có tour xuyên Việt quảng bá album, đĩa sẽ được bán thêm trong dịp này.

Mỹ Linh là minh chứng cho thấy "các diva chưa nghỉ". Ngoài Mỹ Linh, ngay cuối năm 2017, Hồng Nhung - một diva khác của nhạc Việt cũng ra album Phố à phố ơi sau 7 năm ấp ủ. Cùng với Mỹ Tâm, album này cũng xuất hiện trong danh sách đề cử tạm thời hạng mục Album của năm của giải Âm nhạc Cống hiến.

Nghệ sĩ indie/underground 'không đừng ngoài cuộc'

Album không chỉ là sản phẩm khẳng định đẳng cấp của các nghệ sĩ lớn vì giới indie, underground cũng luôn xem CD là "đứa con cưng". Ngọt, nhóm underground được nhiều khán giả quan tâm năm vừa qua với album Ng'bthg là ví dụ.

Ng'bthg mang đến chất nhạc vừa trẻ trung vừa giàu triết lý xã hội. Âm nhạc của Ngọt trong đó chẳng cần rõ về thể loại nhưng lại có sức hấp dẫn đến lạ kỳ. "Có cả đen tối và dễ thương", đó là lời Vũ Đinh Trọng Thắng nói với Zing.vn về âm nhạc của Ngọt. Và có lẽ, đó cũng là lời miêu tả ngắn gọn mà khiêu khích nhất về ban nhạc 9X này.

Album của Ngọt cũng không phát hành online. Hiện tại, Ngọt cũng như DaLAB là những nhóm, ban nhạc tự sản xuất, biểu diễn và quản lý về vấn đề bản quyền đối với tác phẩm của mình. Nhờ Ng'bthg, Ngọt có mặt trong nhiều đề cử ở các giải thưởng danh giá hiện nay.

Ngoài Ngọt, các nghệ sĩ indie như Lê Cát Trọng Lý hay Ngô Hồng Quang cũng luôn đầu tư thực hiện album. Lê Cát Trọng Lý năm 2017 có album Không sao về bắt đầu, còn Ngô Hồng Quang mới đầu năm 2018 cũng đã ra CD Nam nhi.

Album Nam nhi dành riêng cho quan họ kết nối với những nhạc cụ phương Tây thông qua ngũ tấu đàn dây. Nhà phê âm nhạc Nguyễn Quang Long cho biết khi quan họ kết hợp với ngũ tấu đàn dây sẽ tựa như một chiều kích âm nhạc khác đối với người nghe - chiều kích tất yếu khi các giá trị truyền thống hòa vào hành trình sáng tạo âm nhạc đương đại.

Và với những nghệ sĩ như Ngô Hồng Quang, mỗi album là một hành trình sáng tạo. Và sáng tạo ấy luôn có tai nghe công chúng riêng.

Các ca sĩ dân gian bền bỉ ra album nhất?

Khi đánh giá về album, giới chuyên môn lẫn truyền thông chủ yếu chú ý ở dòng nhạc nhẹ, nhưng rõ ràng, nhạc đỏ, dân gian hay cả Bolero cũng là một phần tạo nên sự đa dạng của thị trường.

Trong đó, nhạc dân gian vốn tưởng không có bể nổi về truyền thông hay mạng xã hội nhưng số lượng sản phẩm ra mắt và khả năng tiêu thụ lại không hề ít. 

Ca sĩ Bích Hồng - giải Ba Sao mai 2011 cho biết ca sĩ dân gian có thể không có nhiều sân chơi như các giọng ca nhạc nhẹ, không có những bảng xếp hạng âm nhạc, nhưng luôn luôn có ý thức trong việc đầu tư các sản phẩm âm nhạc.

"Làm album, không chỉ mất công sức mà còn cả thời gian. Như album Tình ra mắt đúng dịp sinh nhật tối đầu năm 2018, tôi cũng phải mất tới hai năm để hoàn thành", nữ ca sĩ nhấn mạnh.

Đặc trưng của các album dòng nhạc dân gian là các ca khúc cũ, đã nổi tiếng, thậm chí được nhiều người nằm lòng. Nhưng khi thực hiện album, ca sĩ phải phối lại và tìm sự mới mẻ trong cách thể hiện.

Lấy ví dụ album Tình của mình, Bích Hồng cho biết trong album có các ca khúc như Chín bậc tình yêu, Đi tìm câu hát lý thương nhau, Tình yêu trên dòng sông quan họ, Tình ca rừng và biển,... đều đã đóng đinh với các giọng ca gạo cội trước đó như NSND Thanh Hoa, NSND Thu Hiền. Khi thể hiện lại, ca sĩ vừa phải giữ giá trị cũ vừa phải tìm ra được nét mới.

"Nhạc dân gian vượt qua cái bóng của người đi trước là rất khó. Nhưng tôi cũng không gặp áp lực trong việc làm mới vì bản chất của nhạc dân gian là phát huy, gìn giữ những giá trị của ca khúc. Thế nên quan trọng là người nghệ sĩ hát đúng cảm xúc, cảm nhận của mình và truyền những điều đẹp đẽ đến với người nghe", giải Ba Sao mai 2011 nói thêm.

Bích Hồng cũng khẳng định không có chuyện album của nhạc dân gian thực hiện để "xếp kho" vì luôn luôn có đối tượng công chúng riêng yêu thích dòng nhạc này. Nữ ca sĩ tiết lộ rằng một số người bạn của chị khi bật album nhạc dân gian cho trẻ con nghe, một số bé thậm chí còn "nghiện".

Chia sẻ với phóng viên, Tân Nhàn cũng đồng quan điểm. Nữ ca sĩ cho biết album Hai quê mà cô mới ra mắt đã bán được một doanh nghiệp đặt hàng 5.000 đĩa, một con số không phải nhỏ trong thời buổi nhạc online như hiện nay. Nữ ca sĩ đang phải in thêm để phục vụ người hâm mộ.

Theo Quang Đức (Tri Thức Trực Tuyến)