Thủ phạm gây ung thư gan
TS.BS Chân cho biết, theo thống kê ở Việt Nam năm 2018 ung thư phổi đã lùi chỗ dành cho ung thư gan soán ngôi. Ung thư gan là bệnh đứng đầu trong các bệnh ung thư ở Việt Nam. Ung thư gan từ trước tới nay luôn là thách thức với các bác sĩ ung bướu, bởi bệnh nhân đã số phát hiện bệnh đã muộn, khối u to hoặc bệnh đã di căn các bộ phận khác.
Yếu tố khiến ung thư gan ở Việt Nam trở nên báo động là do nước ta có tỷ lệ nhiễm viêm gan vì rút B và C rất cao khoảng 20 % dân số. Trong khi đó qua thống kê lâm sàng khoảng 70% trường hợp bệnh nhân ung thư gan có tiền xử mắc viêm gan B. Mỗi năm có khoảng 0,5% người nhiễmviêm gan vi rút B mạn tính sẽ phát triển thành ung thư gan.
Ngoài ra, viêm gan vi rút C cũng là một trong những yếu tố nguy cơ được tính tới có thể dẫn tới căn bệnh nguy hiểm ung thư gan. Các nghiên cứu chỉ ra viêm gan vi rút C thủ phạm gây ra mầm bệnh cho 7% trường hợp ung thư gan ở Việt Nam.
Ngoài ra, các yếu tố thúc đẩy ung thư gan đó là uống bia rượu, khí hậu nhiệt đới tăng sinh các loại nấm mốc nhất là nấm mốc trong ngũ cốc, thực thẩm sinh ra độc tố aflatoxin gây ung thư gan.
TS Chân chia sẻ về trường hợp của một bệnh nhân trẻ khoảng 30 tuổi, anh là kỹ sư, khoẻ mạnh bình thường. Một lần đưa mẹ đi khám bệnh và trong lúc chờ đợi mẹ khám anh đã đăng ký kiểm tra sức khoẻ của mình. Bác sĩ siêu âm ổ bụng và phát hiện bệnh nhân này có một khối u lớn, buộc phải sinh thiết. Kết quả giải phẫu tế bào học đó là ung thư biểu mô tế bào gan.
Gia đình bệnh nhân có mẹ và anh trai từng bị viêm gan vi rút B nhưng đã điều trị khỏi hơn chục năm trước và họ nghĩ bệnh đã khỏi, nên vi rút đã âm thâm đánh gục lá gan của bệnh nhân.
TS Chân cho biết, so với các ung thư khác người bệnh có thể sờ nắn được u như ung thứ vú, ung thư hạch, ung thư buồng trứng…với ung thư gan khối u nằm sâu trong gan và bệnh nhân chỉ phát hiện được khi đi xét nghiệm chức năng gan người ta nghi ngờ cho làm thêm xét nghiệm chuyên sâu mới tìm ra khối u.
5 dấu hiệu ung thư gan
Để phát hiện sớm ung thư gan cách tốt nhất là kiểm tra chức năng gan thường xuyên nhất là người có tiền sử viêm gan, gia đình có mẹ, anh chị bị viêm gan vi rút, uống rượu bia…Ngoài ra, để phát hiện ung thư gan sớm người bệnh cần chú ý các dấu hiệu sau:
Thứ nhất: Vàng da, vàng mắt
Đây là biểu hiện đầu tiên để chuẩn đoán người mắc các bệnh về gan. Vàng da không đơn thuần là da có màu vàng mà cả niêm mạc hoặc kết mạc mắt cũng có màu vàng. Vàng da tuy không phải là bệnh, nó chỉ là một triệu chứng nhưng nó lại là biểu hiện nhiều loại bệnh khác nhau trong đó có ung thư gan.
Nguyên nhân là do sự bài tiết sắc tố mật (bilirubin) trong máu tăng cao. Mọi tác động vào tế bào gan dù là cấp tính hay mãn tính đều ảnh hưởng đến tế bào gan, sau đó tác động lên sự bài tiết của mật gây vàng da.
Đi kèm theo vàng da, vàng mắt là hiện tượng vàng chân, tay, đi ngoài phân bạc màu, nước tiểu sẫm màu.
Thứ hai: Cảm giác đau tức vùng gan, có thể sờ thấy khối u vùng hạ sườn
Khi các khối u phát triển lớn sẽ gây ra hiện tượng chèn ép lên các cơ quan khác, gây cảm giác đau tức vùng gan. Gan thường xuyên chịu những đợt tấn công của bệnh, xuất hiện những cơn đau như kim châm tại gan. Dùng tay ấn nhẹ có thể thấy các khối nhỏ bên hạ sườn.
Thứ ba: các dấu hiệu về tiêu hoá như biểu hiện như chán ăn, ăn không tiêu, chướng bụng….
Nguyên nhân do gan là một bộ phận quan trọng trong cơ thể con người có tác dụng chuyển hóa Glucid, lipit, chuyển hóa các axit amin, tổng hợp protein… Khi gan bị tổn thương các chức năng này bị ảnh hưởng nghiêm trọng, quá trình sản sinh ra các chất để chuyển hóa thức ăn bị rối loạn.
Vì thức ăn không được chuyển hóa hết nên người bệnh thường xuyên đầy bụng, chán ăn, ăn không tiêu…
Thứ tư: Sụt cân bất thường, cơ thể mệt mỏi
Theo TS Chân những người mắc ung thư gan do chức năng gan suy giảm, ảnh hưởng đến quá trình tiêu hóa nên dẫn đến hiện tượng suy nhược cơ thể, mệt mỏi.
Thứ năm: Ngứa ngoài da
Gan có nhiệm vụ trung hòa độc tố và đào thải muối mật, khi chức năng gan suy giảm sẽ gây tích tụ độc tố trong cơ thể và bài tiết qua da gây nên tình trạng mẩn ngứa. Vùng ngứa thường xuất hiện nhiều ở tay và chân, ngứa nhiều vào nửa đêm và sáng.
Ngoài ra còn một số dấu hiệu khác như hô hấp khó khăn, xuất huyết đường tiêu hóa, ho ra máu, xuất huyết dưới da.
Theo Ngọc Anh (Soha/Trí Thức Trẻ)