Một điều đáng lo là số người nghiện ma túy kiểu mới - ma túy đá đang gia tăng. Ma túy đá khó cai nghiện, người nghiện dễ hoang tưởng, có nhiều hành vi bạo lực... Năm 2001 có 1,5% người dùng ma túy ở VN sử dụng ma túy đá, năm 2016 con số này đã lên xấp xỉ 10%.
Nhiều hệ lụy với sức khỏe
Liên tiếp có nhiều vụ trọng án có liên quan đến người dùng ma túy đá, mà gần nhất là vụ ca sĩ Châu Việt Cường cố nhét tỏi vào miệng cô gái ngủ cùng phòng để trừ ma (hoang tưởng vì dùng ma túy đá) khiến nạn nhân tử vong. Tuy nhiên, đây chỉ là một trong những tác hại của loại ma túy này.
Tiến sĩ Nicol Lee, chuyên gia về ma túy người Úc, giám đốc tổ chức 360Edge, cho hay tác động của ma túy đá lên bộ não làm khả năng kiểm soát của não giảm: bình thường không phải người đồng tính nam nhưng sau khi dùng ma túy đá, hai nam giới bình thường có thể quan hệ tình dục.
Tại Úc, có 21% người dùng ma túy đá cho biết có 3-5 bạn tình không thường xuyên trong một tháng trước khảo sát, 1/2 trong đó không dùng bao cao su khi quan hệ. Và gần như tất cả người dùng ma túy đá đều có nguy cơ nhiễm HIV do có quan hệ tình dục không an toàn" - bà Nicol nói.
Theo bà Nicol, nếu sử dụng lâu dài, người dùng ma túy đá có những vấn đề ở tim, gan, thận, răng, da, vấn đề giấc ngủ, rối loạn tâm thần kéo dài, giảm động lực, giảm cân, suy dinh dưỡng, giảm chú ý và trí nhớ.
Phát hiện sớm và can thiệp
Số người sử dụng ma túy đá tăng, nhưng điều đáng buồn tại hội thảo can thiệp giảm hại ma túy đá tổ chức ngày 11-6 tại Hà Nội cho thấy các nghiên cứu trên thế giới xác định có 18 loại thuốc tiềm năng trong điều trị nghiện và tái nghiện ma túy đá, nhưng các thuốc này vẫn đang được nghiên cứu, chưa có bằng chứng thuyết phục để bác sĩ kê đơn điều trị cho người nghiện.
Mặc dù các nghiên cứu cho thấy có khoảng 70% người dùng ma túy đá dùng với tần suất dưới 1 lần/tháng, 10% dùng 1 lần/tháng và có 20% dùng nhiều lần trong tháng, có nghĩa là một phần đáng kể người dùng ma túy đá ban đầu có mục đích "cho vui".
Thậm chí có người dùng vì các bạn cũng dùng và muốn bạn thấy thoải mái, nhưng do hiện chưa có thuốc điều trị đặc hiệu cho người nghiện ma túy đá, nên việc can thiệp có hiệu quả nhất chủ yếu vẫn là giảm, ngừng sử dụng ma túy đá, cải thiện nhận thức, dự phòng tái nghiện cho người nghiện.
Bên cạnh đó cần phát hiện sớm người sử dụng ma túy đá tại các cơ sở y tế và cộng đồng để có biện pháp can thiệp.
10% người sử dụng ma túy ở VN là dùng ma túy đá, tương đương hơn 20.000 người, phần lớn trong số này là thanh niên. Và điều cần chú ý là tại khu vực châu Á, giá bán lẻ ma túy đá ở VN thấp nhất trong số 9 quốc gia được khảo sát, chỉ khoảng bằng 1/9 so với giá bán ở Hàn Quốc, 1/8 so với Nhật Bản, 3/4 so với giá Singapore...
Can thiệp giảm hại phải thật nhanh và sớm, nếu không muốn giới trẻ say mê các cảm giác mơ hồ, hoang dại, bạo lực vì ma túy đá và sau đó là bệnh tật và hành vi phạm tội.
Tăng nhanh "người chơi" ma túy đá
Tại VN, khảo sát của cơ quan phòng chống ma túy cho hay có thay đổi về loại ma túy được sử dụng trong 10 năm qua: người sử dụng thuốc phiện giảm nhưng người dùng chất dạng amphetamin (ma túy đá) đã tăng từ 1,5% năm 2001 lên xấp xỉ 10% năm 2016.
Ở nhóm phụ nữ bán dâm, một khảo sát thực hiện tại Hà Nội, Đà Nẵng và TP.HCM cho thấy có trên 1/2 số người được khảo sát có dùng ma túy đá.
Ở nhóm người tiêm chích ma túy, tình hình chuyển sang dùng ma túy đá thay vì loại "ma túy truyền thống" cũng gia tăng.
Theo Lan Anh (Tuổi Trẻ)