Bổ thận là một khái niệm nổi tiếng và quan trọng trong Đông y. Theo lý thuyết Đông y từ xưa đến nay, thận được xem là "nguồn sống" của đời người. Chức năng sinh lý của thận đều có liên quan đến các bộ phận khác như xương cốt, máu, da, răng, tai…
Giải pháp bổ thận đầu tiên và chủ yếu chính là dựa vào ăn uống để cải thiện sức khoẻ và giảm nhẹ chứng yếu thận.
Bài viết này giới thiệu về một loại quả phổ biến, dễ mua, dễ trồng và nhanh thu hoạch, đó chính là đậu bắp. Đây là thực phẩm được Đông y đánh giá là một trong những món ăn bổ thận hàng đầu, được gọi là "nhân sâm xanh" trong giới thực vật.
Vì sao đậu bắp được đánh giá cao?
Đậu bắp có nguồn gốc ở châu Phi, còn có những tên gọi khác nhau như thu quy giáp, hoàng quy, hoàng quy giáp, dương giác đậu, quả bổ thận… Là một loại thực vật có giá trị dinh dưỡng cao, sử dụng làm món ăn hàng ngày có thể giúp cho hệ tiêu hoá hoạt động tốt, tăng cường thể lực, bảo vệ gan, khoẻ dạ dày và thông đường ruột.
Tuỳ vào khu vực trồng trọt và giống cây, quả đậu bắp sẽ có hình dạng, màu sắc và kích cỡ khác nhau. Trong đó, loại quả màu xanh đậm sẽ có chất lượng tốt hơn.
Đậu bắp không chỉ có giá trị dinh dưỡng cao, mà còn là thực phẩm có thể kết hợp với các thực phẩm khác để chế biến thành nhiều món ăn. Đậu bắp được xem như một loại rau bồi bổ sức khỏe, có thể chế biến bằng cách luộc, xào, nấu canh hay nướng, lẩu…và nhiều người thích ăn đậu bắp cũng vì sự đa dạng của nó.
Đậu bắp được đánh giá là có nhiều ứng dụng tốt trong thực phẩm và chăm sóc sức khoẻ, phù hợp cho các bữa ăn hàng ngày, hỗ trợ tiêu hoá, lại có thể làm thuốc chữa bệnh như viêm dạ dày, dạ dạy loét, hỗ trợ chức năng gan, tăng cường thể lực, loại bỏ mệt mỏi.
Ngoài ra, hoa, hạt và rễ của cây đậu bắp cũng có tác dụng nhất định trong điệu trị ung nhọt, mụn lở trên da, được nhận định là loại rau quả "kỳ diệu" đối với cuộc sống.
Tác dụng dinh dưỡng và dược liệu
Nghiên cứu cho thấy, đậu bắp là một loại quả giàu dinh dưỡng, có chứa hemicellulose, cellulose và lignin trong tất cả các bộ phận của nó. Đậu bắp giàu protein, phốt pho, sắt, kali, canxi, kẽm, mangan và các khoáng chất khác.
Không những thế, quả này còn giàu các thành phần khác từ polysaccharides pectin, chất keo dính (nhớt), được đánh giá là thực phẩm tương đương hoặc thậm chí phù hợp với sức khoẻ hơn nhân sâm, vì thế đậu bắp còn được gọi là "nhân sâm xanh".
Hương vị của đậu bắp rất đặc biệt, thịt quả mềm, ăn vào có cảm giác khác lạ, độc đáo, giá trị dinh dưỡng cao, thậm chí ăn đậu bắp hàng ngày còn phù hợp hơn so với ăn bổ sung nhân sâm.
Trái đậu bắp non còn chứa một chất kết dính có thể giúp tiêu hóa, điều trị viêm loét dạ dày, và có thể bảo vệ gan và tăng cường sức đề kháng của cơ thể con người.
Hoa đậu bắp phơi khô có thể được sử dụng như là một loại trà chăm sóc sức khỏe
Chiết xuất từ quả đậu bắp còn được dùng làm thành phần dược liệu cho vào các viên nang ở một số loại thuốc.
Đậu bắp được đánh giá là một trong những thực phẩm "cao cấp" trong nhóm thực vật có tác dụng bổ thận.
Hạt đậu bắp già có thể dùng để làm gia vị chính hoặc phụ gia cho nhiều món ăn đặc biệt.
Những tác dụng sức khoẻ của đậu bắp cũng được nghiên cứu và liệt kê khá cụ thể:
1, Hỗ trợ tiêu hóa, bảo vệ dạ dày, đường ruột
Đậu bắp có chất nhớt, có thể thúc đẩy nhu động ruột, giúp tiêu hóa thuận lợi, có ích cho các chức năng hoạt động của dạ dày-ruột.
2, Giảm mỡ máu (hạ lipid)
Chất nhớt dính của đậu bắp có chứa 50% cellulose hòa tan, có thể làm giảm cholesterol trong huyết thanh, tốt cho người bị bệnh mỡ máu, ngăn ngừa bệnh tim mạch.
3, Chống chứng thiếu oxy trong máu
Ăn đậu bắp thường xuyên có thể cải thiện triệu chứng bệnh thiếu oxy trong máu.
4, Bảo vệ gan
Các chất nhớt phong phú trong đậu bắp, chất polysaccharides, đường đa có chức năng hỗ trợ các hoạt động của gan tạng.
5, Phòng chống táo bón, ngăn ngừa ung thư ruột kết
Chất xơ hòa tan trong đậu bắp được xem là thuốc nhuận tràng, giúp thông tiện, giải độc và phòng ngừa ung thư.
6, Bổ sung canxi:
Hàm lượng canxi trong đậu bắp không chỉ được đánh giá là tương đương so với sữa, mà còn có tỷ lệ hấp thu canxi lên tới 50-60%, là nguồn canxi lý tưởng để bổ sung thường xuyên.
Lưu ý:
Mặc dù được ca ngợi là "nhân sâm xanh" với nhiều tác dụng "thần kỳ" nhưng đậu bắp vẫn có những điều cần lưu ý khi sử dụng.
Do có giá trị dinh dưỡng cao, nên đậu bắp được xem là phù hợp với đa số người, có thể ăn thường xuyên để tăng cường sức khoẻ. Món ăn này đặc biệt tốt hơn cho người có bệnh dạ dày, viêm loét dạ dày, đường ruột, thiếu máu, tiêu hoá kém.
Nhóm người nên ăn gồm thanh niên khoẻ mạnh, vận động viên, phụ nữ cần chăm sóc da, nam giới cần bổ thận, tráng dương.
Tuy nhiên, đậu bắp có tính lạnh, nhóm người mắc bệnh dạ dày yếu, chức năng đường ruột kém dẫn đến tiêu chảy thì không nên ăn nhiều.
Theo Vân Hồng (Soha/Trí Thức Trẻ)