Ung thư phổi là loại ung thư phổ biến và nghiêm trọng. Đây là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu do ung thư trên toàn thế giới. Tại Việt Nam, ung thư phổi là một trong 2 loại ung thư phổ biến nhất (cùng với ung thư gan).
Người mắc thường không có triệu chứng điển hình trong giai đoạn đầu của bệnh. Tuy nhiên, nhiều nghiên cứu đã chỉ ra sự bất thường trên ngón tay, móng tay có thể là dấu hiệu cảnh báo của ung thư phổi. Đó là tình trạng ngón tay dùi trống hay móng tay kính đồng hồ.
Ngón tay dùi trống là dấu hiệu xuất hiện ở giai đoạn đầu của ung thư phổi khi móng phát triển lớn hơn bình thường và có hình dáng như một chiếc chìa úp ngược.
Vì sao ung thư phổi lại gây ra hiện tượng ngón tay dùi trống?
Đối với các bệnh nhân mắc ung thư phổi, chức năng phổi bị suy giảm dẫn tới cơ thể không được cung cấp đủ oxy. Ngón tay là nơi xa cơ thể nhất, khi lượng oxy giảm, những bộ phận này sẽ có biểu hiện sớm hơn. Lúc này, ngón tay sưng tấy lên do thiếu oxy.
Đồng thời, sự phát triển quá mức của mô liên kết và tích tụ chất lỏng trong vùng móng dẫn đến tăng đường kính của móng tay. Móng lúc này sẽ trở nên mềm hơn, phồng và/hoặc tấy đỏ ở phần cuối của các ngón tay.
Ung thư phổi là nguyên nhân phổ biến nhất gây ra ngón tay dùi trống với khoảng 5 - 15% bệnh nhân ung thư phổi cho biết họ có triệu chứng này.
Các căn bệnh liên quan tới hiện tượng ngón tay dùi trống
Một nghiên cứu được công bố trên Viện Y tế Quốc gia Mỹ, Thư viện Y khoa Quốc gia Mỹ, phân tích mối liên hệ của ngón tay dùi trống với các bệnh tiềm ẩn. Các tác giả viết: “Ngón tay dùi trống thường dự báo một số bệnh lý đáng sợ. Biểu hiện đặc trưng là các đoạn gần da tay mở rộng do tăng sinh mô liên kết giữa chất nền móng và bờ mô xa. Hiện tượng này dẫn tới sự gia tăng đường kính trước và sau của móng”.
Một số bệnh lý liên quan tới tình trạng mức oxy trong máu bị suy giảm, chẳng hạn như dị tật tim bẩm sinh, nhiễm trùng phổi mạn tính (giãn phế quản, xơ nang, áp xe phổi), bệnh phổi kẽ, rối loạn tim cũng có thể có biểu hiện sớm là ngón tay hoặc ngón chân dùi trống.
Một số bệnh lý khác cũng có biểu hiện này là các bệnh về gan, tuyến giáp, ung thư gan hoặc ung thư đường tiêu hóa.
Ngón tay/chân dùi trống cũng được coi là một dấu hiệu của hội chứng xương khớp phì đại tổn thương phổi. Theo thống kê, có từ 10 – 20% bệnh nhân mắc bệnh này có biểu hiện ngón tay dùi trống.
Trong hầu hết các trường hợp, xương khớp phì đại tổn thương phổi có liên quan đến ung thư biểu mô phổi, bao gồm cả ung thư phổi nguyên phát và thứ phát.
Dấu hiệu nhận biết móng tay dùi trống
WebMD cho hay cách nhận biết móng tay kính đồng hồ là mô dưới móng tay sưng lên, mềm ra. Đầu ngón tay phồng, móng tay cong xuống và có thể sáng bóng.
Ở từng giai đoạn, tình trạng ngón tay dùi trống cũng khác nhau. Trong giai đoạn đầu, người bệnh xuất hiện ban đỏ quanh móng, mềm móng, khi sờ cho cảm giác xốp. Sau đó, nếp gấp giữa phần da tay và móng tay tăng lên, tạo thành góc 160 độ, khi móng phát triển sẽ có hình lồi.
Cuối cùng, ngón tay phát triển như hình dạng gậy, móng và da quanh móng có vẻ sáng bóng, móng phát triển theo chiều dọc.
Bài kiểm tra ngón tay Schamroth
goài việc quan sát và nhận biết đó có phải ngón tay dùi trống hay không, các chuyên gia còn gợi ý cách khác để nhận biết người mắc ung thư phổi.
Theo Emma Norton, Cố vấn chuyên khoa Ung thư tại Trung tâm Chăm sóc sức khỏe Bupa (Anh), bài kiểm tra này được gọi là kiểm tra ngón tay kim cương hay kiểm tra cửa sổ Schamroth, dựa trên sự phát triển của ngón tay dùi trống.
Cách thực hiện như sau: Đặt hai tay song song trước mặt; sau đó, chạm đầu móng tay trỏ vào nhau (như hình bên dưới). Bình thường, bạn sẽ thấy hình ảnh khoảng trống (cửa sổ) dạng viên kim cương Schamroth.
Nếu móng tay của bạn không tạo ra hình này, nó báo hiệu lượng oxy lưu thông trong máu không đủ. Đây là dấu hiệu sớm của các bệnh tim mạch như suy tim, động mạch vành hoặc ung thư phổi. Trong một số trường hợp, bệnh nhân xơ gan, viêm đường ruột cũng có dấu hiệu này.
Tình trạng ngón tay Schamroth tương đối phổ biến ở người mắc ung thư phổi với 35% người gặp phải. Theo Cancer Research UK, ngón tay Schamroth xuất hiện tùy theo tình hình sức khỏe. Bác sĩ Richard Roope, Trưởng khoa lâm sàng Ung thư của Đại học Hoàng gia Đa khoa khuyến cáo những người trên 40 tuổi nên thường xuyên kiểm tra tình trạng của móng tay, đặc biệt là chụp X-quang ngón út.
Do đó, các chuyên gia khuyến cáo nếu gặp các bất thường như trên ở ngón tay, móng tay, bạn nên tới gặp bác sĩ để có lời khuyên chính xác nhất.
Người bệnh cũng nên chú ý tới các triệu chứng khác của ung thư phổi như ho dai dẳng, mệt mỏi, khó thở khi gắng sức, đau ngực, sụt cân không có nguyên nhân, ăn uống kém, chậm tiêu. Các triệu chứng ban đầu thường không rõ ràng, dễ nhầm lẫn.
Trường hợp khối u đã di căn, người bệnh có thể đau nhức xương, đau đầu, nôn ói, yếu, liệt đột ngột, nổi hạch cổ, hạch nách…
PN (Nguoiduaitn.vn)