Cà phê không thực sự là 'thần dược' giúp tỉnh táo như bạn nghĩ

Chất kích thích chính trong cà phê là caffeine. Và cách thức hoạt động chính của caffein là thay đổi cách các tế bào trong não chúng ta tương tác với một hợp chất gọi là adenosine.

Adenosine là một phần của hệ thống điều chỉnh chu kỳ ngủ và thức của chúng ta và là một phần lý do tại sao mức độ hoạt động cao dẫn đến mệt mỏi. Khi chúng ta trải một ngày làm việc bận rộn, mức độ adenosine tăng lên bởi vì nó được giải phóng dưới dạng sản phẩm phụ khi năng lượng được sử dụng trong các tế bào của chúng ta. Cuối cùng adenosine liên kết với thụ thể của nó (bộ phận của tế bào nhận tín hiệu) báo cho tế bào hoạt động chậm lại, khiến chúng ta cảm thấy uể oải và buồn ngủ. Đây là lý do tại sao bạn cảm thấy mệt mỏi sau một ngày hoạt động nhiều.

Trong khi chúng ta đang ngủ, việc sử dụng năng lượng giảm xuống, giảm mức độ adenosine. Bạn thức dậy vào buổi sáng cảm thấy sảng khoái. Nếu bạn vẫn cảm thấy buồn ngủ khi thức dậy, caffeine có thể giúp ích trong một thời gian. Nó hoạt động bằng cách liên kết với thụ thể adenosine, điều này có thể làm được vì nó có hình dạng tương tự.

Nhưng nó không giống đến mức kích hoạt tín hiệu buồn ngủ chậm lại như adenosine. Thay vào đó, nó chỉ lấp đầy các điểm và ngăn adenosine liên kết ở đó. Đây là những gì ngăn chặn cảm giác buồn ngủ.

Mặc dù mang lại cảm giác tràn đầy năng lượng, nhưng sự can thiệp nhỏ của caffein này giống như một sự cho mượn của cảm giác tỉnh táo hơn là tạo ra bất kỳ năng lượng mới nào. Điều này là do caffeine sẽ không liên kết mãi mãi và adenosine mà nó chặn không biến mất.

Vì vậy, cuối cùng caffeine bị phá vỡ, giải phóng các thụ thể và tất cả adenosine đang chờ đợi và tích tụ sẽ bám vào và cảm giác buồn ngủ quay trở lại cùng một lúc.

Caffeine cũng có thể làm tăng mức độ cortisol, một loại hormone gây căng thẳng có thể khiến bạn cảm thấy tỉnh táo hơn. Điều này có thể có nghĩa là caffein sẽ hiệu quả hơn vào buổi sáng, bởi vì bạn đã có sự gia tăng tự nhiên của cortisol khi thức dậy.

Mặc dù không có tác hại nào được chứng minh của việc uống cà phê khi bụng đói, nhưng cà phê cùng hoặc sau bữa ăn có thể làm chậm tốc độ hấp thụ caffeine.

Caffeine có thể hữu ích, nhưng nó không phải là ma thuật. Để tạo ra năng lượng và tái tạo năng lượng cho cơ thể, chúng ta cần ăn đủ, uống đủ nước và ngủ đủ giấc.

Theo Hà Thu (Tiền Phong)