Đó là trường hợp của bé Nam (7 tuổi, ngụ Đồng Tháp). Lúc Nam 5 tuổi, bé từng nôn ra máu 1 đợt nặng và được truyền máu 1 lần. Những tưởng mọi thứ đã kết thúc thì một tháng nay em nôn ra máu tái phát, đau bụng âm ỉ. Nghe lời nhiều người, cha mẹ cho con sử dụng thuốc Đông y không rõ nguồn gốc để mong cứu vãn, tuy nhiên, bệnh của bé không giảm mà ngày một nặng hơn. Cách đây hai tuần, do nôn ra máu liên tục với lượng nhiều (người nhà kể khoảng hơn 1 chén cơm) nên bé được đưa vào Bệnh viện (BV) địa phương.
Tại BV, dung tích hồng cầu của bé chỉ còn khoảng 20%, BS nhận thấy điều này chứng tỏ bé đã xuất huyết khá nhiều. Bé nhanh chóng được truyền máu, ổn định huyết động và chuyển ngay đến BV Nhi Đồng Thành phố (TP.HCM).
Tại BV Nhi đồng Thành phố, kết quả siêu âm và CT scan cho thấy, bé bị teo tĩnh mạch cửa nên máu không về gan được, cường lách, teo gan, không lọc được các chất độc (đặc biệt là NH3), tuần hoàn bàng hệ dãn.
Xác định bệnh nhi xuất huyết tiêu hóa nặng nên phải can thiệp điều trị sớm, sau khi được hội chẩn ráo riết, các BS quyết định sẽ phẫu thuật bắc cầu tĩnh mạch cửa để chuyển hướng lượng máu từ tĩnh mạch cửa vào các tĩnh mạch khác. Phương pháp này được chỉ định thực hiện khi áp lực trong tĩnh mạch cửa quá cao và gây ra xuất huyết tiêu hóa từ những tĩnh mạch ở thực quản. Êkíp điều trị dùng 1 đoạn tĩnh mạch cảnh trong ở cổ làm cầu bắc ngang, giải áp cho tĩnh mạch cửa qua tĩnh mạch mạc treo tràng trên ở ruột.
ThS. BS Tạ Huy Cần, Trưởng khoa Ngoại tổng quát BV Nhi đồng Thành phố phân tích: "Đoạn teo tĩnh mạch ngoằn nghèo và áp lực cao nên đòi hỏi tính toán mạch máu phải đủ dài bắc cầu. Cái khó trong ca này là xác định và phẫu thuật tìm nhánh trái tĩnh mạch cửa nằm trong gan và đánh giá sự thông thương của nó với nhánh phải, sau đó là phẫu thuật bắc cầu mạch máu. Đoạn tĩnh mạch cảnh trong vùng cổ bên phải dài 7cm được chọn để làm cầu vượt. Tuy nhiên, tĩnh mạch lại cực kỳ mỏng và nhỏ (dưới 0.1mm), thao tác tạng sâu, chỉ cần đi lệch hoặc thao tác thiếu chính xác sẽ làm rách mạch máu và gây hẹp ảnh hưởng đường máu đi".
Cuối cùng, ca phẫu thuật cân não kéo dài gần 5 tiếng đồng hồ được thực hiện cẩn thận đã thành công. 48 giờ đồng hồ hậu phẫu, bệnh nhi được chụp CT kiểm tra lưu lượng máu dẫn về gan và cầu bắc thông nối rất tốt. Cùng với dự phòng huyết khối tốt sau mổ, sức khoẻ bệnh nhi dần ổn định. Dự kiến em sẽ xuất viện trong thời gian tới.
ThS. BS Nguyễn Thị Cẩm Xuyên, thành viên êkíp mổ cho biết, nếu tình trạng tăng áp tĩnh mạch cửa kéo dài, bệnh nhi sẽ bị xuất huyết nặng và ồ ạt đe dọa tính mạng.
Được biết, ca bắc cầu nối mạch máu này vô cùng khó, số ca trong nước thành công chỉ đếm trên đầu ngón tay. Đây cũng là lần đầu tiên ca phẫu thuật phức tạp dùng mạch máu cổ dài 7cm bắc cầu nối với tĩnh mạch mạc treo tràng trên cho bé trai được thực hiện tại BV Nhi đồng Thành phố.
Theo Hoàng Lê (Helino)