Có thể nói rằng, ăn kiêng không phải cách duy nhất để giảm cân nhưng lại là phương pháp được nhiều người lựa chọn nhất. Nhưng theo Viện trưởng Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Ts. Bs Trương Hồng Sơn, giảm cân là một quá trình phức tạp, mang tính cá nhân hóa cao và không có giải pháp chung cho tất cả mọi người.
Những yếu tố khiến ăn kiêng vẫn tăng cân
Phương pháp ăn kiêng nghiêm ngặt có thể rất hiệu quả với người này nhưng lại không đem lại thay đổi gì đáng kể với người khác. Theo bác sĩ Sơn, lúc này chúng ta cần đánh giá các vấn đề tiềm ẩn có thể góp phần làm tăng cân hoặc gây khó khăn cho quá trình giảm cân của mình. Trong đó phổ biến là:
Căng thẳng
Căng thẳng kích hoạt giải phóng cortisol, một loại hormone làm tăng cảm giác thèm ăn và thúc đẩy tích trữ chất béo. Giải pháp là điều chỉnh công việc, sinh hoạt và nghỉ ngơi hợp lý để điều hòa trạng thái tinh thần. Đồng thời, thực hành các kỹ thuật thư giãn như yoga, thiền, hít thở sâu hoặc thái cực quyền…
Thiếu ngủ
Thiếu ngủ, ngủ không ngon giấc, đặc biệt là vào ban đêm có thể khiến việc giảm cân của bạn gặp trở ngại. Nếu muốn giảm cân hiệu quả, hãy đảm bảo ngủ 7 - 8 tiếng mỗi ngày và thiết lập giờ đi ngủ, thức dậy cố định hơn.
Bởi vì khi ngủ, cơ thể giải phóng hormone điều chỉnh cảm giác đói và khả năng trao đổi chất. Nếu thiếu ngủ, cơ thể sản xuất nhiều ghrelin, một loại hormone kích thích sự thèm ăn và ít leptin, một loại hormone ngăn chặn sự thèm ăn.
Lười vận động
Giảm cân khoa học là phải kết hợp một cách hợp lý giữa ăn kiêng với tập luyện. Nếu chỉ ăn kiêng nghiêm ngặt mà lại không tập luyện, cộng thêm lười vận động ngay trong cuộc sống hàng ngày thì bạn đang giảm cân cực đoan. Ngoài kém hiệu quả, nó còn gây hại cho sức khỏe cho dù bạn có đạt cân nặng như ý muốn.
Di truyền
Không phải ai cũng biết rằng di truyền ảnh hưởng tới khả năng giảm cân của một người. Bởi vì nó ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất, sản xuất hormone và cách cơ thể lưu trữ và đốt cháy chất béo. Theo bác sĩ Sơn, mặc dù di truyền là yếu tố không thể thay đổi, nhưng hiểu được khuynh hướng di truyền giúp bạn cá nhân hóa kế hoặc ăn kiêng, tập luyện tốt hơn, cá nhân hóa hơn.
Bệnh lý tiềm ẩn hoặc dùng thuốc
Bác sĩ Sơn cho biết, một số loại thuốc có thể góp phần gây tăng cân như một tác dụng phụ khi sử dụng chúng. Phổ biến như thuốc chống trầm cảm, thuốc kháng histamine và corticosteroid… Hoặc một số bệnh lý có thể góp phần làm tăng cân như hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS), rối loạn tuyến giáp và kháng insulin…
5 “quy tắc đốt mỡ” để giảm cân hiệu quả
Sau khi tìm ra nguyên nhân khiến mình ăn kiêng nghiêm ngặt vẫn không có hiệu quả như ý muốn, bác sĩ Sơn cũng nhắc nhở chúng ta xem lại để điều chỉnh kế hoạch giảm cân. Ví dụ như đánh giá lại mục tiêu cho phù hợp, xây dựng kế hoạch ăn kiêng cũng như tập luyện cá nhân hóa hơn, kiên nhẫn hơn và có thể tham khảo ý kiến từ chuyên gia dinh dưỡng.
Ngoài ra, bạn có thể áp dụng “5 quy tắc đốt mỡ” từ ăn đến ngủ sau đây để tăng hiệu quả giảm cân:
Giảm lượng carbohydrate
Nạp quá nhiều chất này sẽ thúc đẩy quá trình sản sinh đường huyết, từ đó đẩy nhanh quá trình hình thành mỡ. Không bỏ hoàn toàn tinh bột hay carbohydrate nhưng hãy giảm lượng và thay thế bằng ngũ cốc nguyên hạt, ngô, khoai…
Tránh xa đồ ăn vặt
Cần bỏ thói quen ăn vặt, nhất là các món nhiều đường hoặc thực phẩm chế biến sẵn. Nếu không, dù bữa chính ăn kiêng kham khổ đến đâu bạn cũng không thể giảm cân. Cũng cần có giờ ăn cố định để tạo đồng hồ sinh học hiệu quả cho cơ thể hấp thụ và đốt mỡ tốt hơn.
Uống nhiều nước
Uống nhiều nước hơn là cần thiết khi bạn ăn kiêng để giảm cân nhờ giảm cảm giác đói, tăng lưu thông máu và đẩy nhanh quá trình trao đổi chất . Tốt nhất là uống nước ấm, uống từng ngụm nhỏ, uống rải rác trong cả ngày dài và đảm bảo lượng nước ít nhất trên 2 lít. Uống một ly nước trước mỗi bữa ăn cũng là mẹo giảm cân hiệu quả.
Đi ngủ sớm
Thức khuya và thiếu ngủ ban đêm gây rối loạn hormone và kích thích thèm ăn, làm chậm quá trình trao đổi chất. Vì vậy, muốn “đốt mỡ” thành công hãy ngủ sớm hơn, tốt nhất là trước 23 giờ và đảm bảo không ăn gì trong 3 tiếng trước khi đi ngủ nhé!
Chọn bài tập phù hợp
Điều quan trọng nhất trong tập luyện để giảm cân không phải tập luyện càng nặng càng tốt mà là chọn bài tập sao cho phù hợp. Bao gồm phù hợp với thể trạng, nhu cầu giảm cân, thời gian và mức độ yêu thích. Điều này tạo ra sự tập luyện đều đặn, lâu dài và tâm trạng tích cực giúp đốt mỡ hiệu quả hơn.
Theo Ngọc Ái (Phụ Nữ Việt Nam)