Ăn chay còn được gọi là trai giới, ăn lạt là chế độ ăn uống chỉ sử dụng những thực phẩm có nguồn gốc thực vật, hoàn toàn không sử dụng thịt, có thể hoặc không sử dụng sử dụng trứng, sữa. Trên thực tế, ăn chay mang lại những lợi ích nhất định cho sức khỏe.
Giúp hạn chế chất béo
Ngày nay, chúng ta có xu hướng tiêu thụ quá nhiều chất béo dẫn tới các bệnh nguy hiểm như gan nhiễm mỡ, tim mạch... Chế độ ăn chay hợp lý có thể giúp bạn cắt giảm lượng chất béo không cần thiết từ đó cải thiện các vấn đề về sức khỏe.
Giúp giảm cân, đẹp da
Ăn chay cũng là một hình thức giảm cân hiệu quả nhờ việc hạn chế tối đa các protein không cần thiết, cung cấp nhiều chất xơ giúp tăng cảm giác no mà vẫn cung cấp đầy đủ dinh dưỡng cho cơ thể.
Các vitamin, khoáng chất trong thực phẩm có nguồn gốc động vật giúp bạn có một làn da khỏe mạnh, hồng hào, mái tóc chắc khỏe. Sau khi ăn chay, nhiều người nhận thấy các vấn đề da của mình được cải thiện đáng kể.
Phòng ngừa bệnh tật
Chế độ ăn chay giúp lượng chất béo từ động vật mang lại lợi ích cho sức khỏe tim mạch, ổn định huyết áp, cân bằng cholesterol và phòng ngừa các bệnh mãn tính về tim và mạch máu.
Dù mang lại nhiều lợi ích nhất định đối với sức khỏe, tuy nhiên không phải ai cũng nên ăn chay. PGS.TS.BS. Nguyễn Thị Lâm, nguyên Phó Viện trưởng Viện Dinh dưỡng Quốc gia cho rằng hiện nay có nhiều hình thức ăn chay nhưng không phải ai ăn chay cũng tốt. Có một số đối tượng không nên ăn theo chế độ này.
Những người không nên ăn chay
Người mắc bệnh tim mạch
Bệnh nhân tim mạch cần giảm tối đa tinh bột chế biến sẵn. Thay vào đó, nhóm đối tượng này nên ăn các loại hạt, ngũ cốc thô như gạo lứt. Tuy nhiên, vẫn cần phải đảm bảo chế độ ăn uống cân đối, bổ sung nhiều cá, rau củ quả và hạn chế mỡ động vật.
Những người bị bệnh tim mạch vành ăn chay sẽ làm giảm điện giải trong máu và tăng nguy cơ ngừng tim.
Người dưới 18 tuổi
Trẻ nhỏ ăn chay quá sớm có thể dẫn đến tình trạng thiếu các hormone tăng trưởng gây ảnh hưởng đến quá trình dậy thì, làm trẻ chậm phát triển và ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản.
Ngoài ra, đối với thanh thiếu niên dưới 18, cơ thể cần được bổ sung đầy đủ các chất dinh dưỡng, vitamin, khoáng chất để tăng trưởng và phát triển chiều cao tối đa. Trong khi đó, chế độ ăn chay có thể dẫn tới thiếu đi một số chất cần thiết làm ảnh hưởng đến sự tăng trưởng thể chất, hạn chế phát triển chiều cao.
Phụ nữ có thai và cho con bú
Phụ nữ mang thai và cho con bú ăn chay có thể dẫn đến tình trạng thiếu máu do thiếu B12. Đây là loại vitamin chỉ có trong các thực phẩm có nguồn gốc từ động vật. Ngoài ra, ăn chay có thể làm thiếu hụt các chất sắt, kẽm, đồng...
Phụ nữ mang thai ăn chay thường xuyên sẽ khó tăng cân, khiến thai nhi bị nhẹ cân, dễ sinh non hoặc suy dinh dưỡng bào thai.
Trường hợp mẹ bị tăng cân quá mức trong thời gian mang thai thì chỉ nên ăn chay bán phần hoặc ăn chay tương đối và cần theo chế độ ăn uống được bác sĩ khuyến cáo.
Người gầy yếu, suy kiệt sức khỏe
Những người gấy yếu, suy dinh dưỡng, thiếu máu là đối tượng không nên ăn chay.
Người đang chống chọi với bệnh tật nếu muốn chọn chế độ ăn chay thì phải đảm bảo đây là chế độ ăn chay lành mạnh, đa dạng, cung cấp đầy đủ năng lượng. Người bệnh không có đủ năng lượng và các chất dinh dưỡng sẽ không đủ sức chống chọi với bệnh tật và không đáp ứng được các biện pháp điều trị bệnh, đặc biệt là phẫu thuật, xạ trị, hóa trị.
Người bị thiếu máu
Các thực phẩm có nguồn gốc động vật chứa nhiều vi chất dinh dưỡng có lợi cho việc tái tạo máu như sắt, kẽm, vitamin B12... Trong khi đó, thực phẩm có nguồn gốc thực vật lại chứa rất ít những chất này. Do đó, theo đuổi chế độ ăn chay trong thời gian dài dễ dẫn đến tình trạng thiếu máu, cơ thể mệt mỏi, hoa mắt, chóng mặt...
Nếu ăn chay quá đơn điệu, chỉ có rau củ luộc cùng với các loại gia vị, cháo, cơm thì sẽ gây ra tình trạng thiếu máu trầm trọng.
Những lưu ý khi ăn chay
Tuy nhiên, để ăn chay hiệu quả, có tác dụng chữa bệnh phải lựa chọn thực phẩm sạch, tươi, ăn thực phẩm toàn phần chưa qua chế biến (ngũ cốc nguyên hạt, rau củ quả ăn cả vỏ..).
Ngoài ra người dân cũng nên ăn đa dạng thực phẩm để đủ chất dinh dưỡng cho cơ thể. Dù là ăn chay vẫn phải hạn chế chất béo, chất ngọt, ăn nhạt và hạn chế thức ăn xào rán thì mới có tác dụng chữa bệnh.
Bên cạnh chế độ ăn chay hợp lý thì một tinh thần thoải mái lạc quan yêu đời kết hợp với năng vận động luyện tập thể dục thể thao chính là chìa khóa vàng giúp bạn có một cơ thể khỏe mạnh.
PN (Nguoiduatin.vn)