Có thể nói, trong cuộc sống hiện đại như hiện nay, sự tiện lợi trong tiêu dùng, sinh hoạt luôn được đánh giá cao. Một trong những vật dụng không thể thiếu đó là đồ nhựa dùng một lần. Điển hình cho thứ đồ nhựa này chính là túi ni lông.
Có lẽ, không bao giờ có chuyện bước chân vào hàng quán nào để mua thực phẩm hay mua sắm trang phục, giày dép… mà bạn không dùng đến túi ni lông để đựng. Sau khi thanh toán tiền hàng, bạn sẽ được chủ quán để thứ hàng mình mua vào một dạng túi ni lông nào đó. Khó có lời nào có thể diễn tả hết được độ tiện lợi với giá thành siêu rẻ của túi ni lông. Với giá thành rẻ lại có thể đựng được nhiều món đồ to nhỏ khác nhau nên lượng mua để tiêu thụ túi cũng lớn. Đặc biệt với người bán hàng, chẳng ai rảnh rỗi ngồi nghĩ loại túi bằng chất liệu này chất liệu kia để đựng thứ hàng mình bán cho khách, ví dụ như túi dạng vải, túi dạng giấy… Túi ni lông có độ dày mỏng khác nhau tùy theo nhu cầu, vừa rẻ cho người bán vừa tiện lợi cho người mua hàng là lựa chọn quá ư hoàn hảo.
Vì rẻ, vì tiện, túi ni lông đang được sử dụng tràn lan, không đúng cách. Trước mắt, loại túi này đặt ra vấn đề về ô nhiễm môi trường. Tiếp đến là những nguy cơ gây hại sức khỏe từ loại nhựa tạo nên túi ni lông có khả năng thôi nhiễm ra đồ đựng trong đó, ở đây chúng ta bàn tới vấn đề thực phẩm.
Một trong những thói quen cực xấu mà dường như bà nội trợ nào cũng mắc phải chính là sử dụng túi ni lông đựng thực phẩm còn tươi sống ngay khi mua ngoài hàng, hoặc là thu hoạch rau củ quả thịt ngay tại nhà nhưng không chế biến ngay mà đóng túi ni lông để vào tủ lạnh dùng dần. Suy nghĩ sai lầm về cách dùng tủ lạnh, phó thác mọi chuyện cho tủ lạnh như hiện nay khiến người tiêu dùng rước bệnh vào người. Bảo quản thực phẩm đúng cách là điều rất quan trọng, nhằm giúp chúng an toàn khi chế biến và sử dụng. Nếu bạn ăn thực phẩm được bảo quản không đúng cách, dù là trước hay sau khi nấu xong đều có khả năng gây bệnh. Túi nhựa nói chung đều có chứa những hóa chất nguy hiểm.
Rất nhiều nghiên cứu khẳng định túi ni lông đe dọa mạng sống con người
Nghiên cứu của đại học Pennsylvania (Mỹ) cho thấy đựng thực phẩm trong túi ni lông hay túi nhựa nói chung đều có thể gây ra những nguy hiểm về sức khỏe khi xét về thành phần hóa chất tạo nên: BPA và DEHP. BPA có liên quan đến bệnh béo phì và khiến vòng eo lớn hơn ở nhóm đối tượng trẻ em và thanh thiếu niên.
Theo Chương trình quốc gia nghiên cứu về độc học (NTP) và Cơ quan Quốc tế Nghiên cứu về Ung thư (IARC) cho thấy, BPA còn tác động đến não làm chậm phát triển, gây viêm gan, rối loạn nội tiết và vô sinh. Đây cũng là loại chất có khả năng gây ung thư cực cao. Theo Viện Nông nghiệp và Chính sách Thương mại Mỹ, các loại túi nhựa được làm từ polyethylene mật độ cao hoặc polyethylene mật độ thấp và thường được mã hóa nhãn số 2 hoặc 4. Khi thực phẩm được lưu trữ trong các túi nhựa các hóa chất này có thể ngấm vào thức ăn và sau đó được hấp thụ vào cơ thể, kể cả với các dạng màng bọc thực phẩm. Theo thời gian các hóa chất trong túi ni lông sẽ làm thay đổi mô, tổn thương di truyền, lỗi nhiễm sắc thể, sẩy thai, dị tật bẩm sinh, dậy thì sớm và những thay đổi nội tiết tố. Ở trẻ em, hóa chất chứa trong túi ni lông có thể gây hại đến hệ thống miễn dịch và kích thích làm gián đoạn các vấn đề về hành vi, nhận thức…
Những nghiên cứu của các nhà khoa học từ xưa đến nay luôn là hồi chuông cảnh tỉnh về việc hạn chế dùng túi ni lông ít nhất có thể, song dường như những điều này vẫn chưa đủ khiến người tiêu dùng tỉnh ngộ. Nhất là thói quen đựng thực phẩm trong túi ni lông rồi ném vào tủ lạnh dùng dần dường như ai cũng làm theo cách này. Liệu việc bỏ thực phẩm đựng ni lông rồi cho vào tủ lạnh sẽ làm giảm hay tăng cao nguy cơ mắc những chứng bệnh đáng sợ trên?
Đựng thực phẩm trong túi ni lông ấn vào tủ lạnh làm tăng khả năng mắc bệnh từ túi ni lông
Theo PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh (nguyên giảng viên Viện Công nghệ Sinh học và Thực phẩm, Đại học Bách khoa Hà Nội), để thực phẩm vào túi ni lông trước khi cho vào tủ lạnh rất tốt vì không làm bay mùi, ám mùi vào tủ lạnh. Ví dụ như mít, sầu riêng đã bóc múi mà không cho vào túi ni lông trước khi đặt tủ lạnh thì mùi sẽ nồng nặc, khó chịu vô cùng trong nhiều ngày sau đó.
Tuy nhiên, trong bất cứ trường hợp nào, nhất là trong vấn đề bảo quản thực phẩm, chúng ta không nên lạm dụng túi ni lông. Nếu bắt buộc phải bảo quản thực phẩm thì không nên dùng quá 2 lần (lấy ra dùng rồi cho lại vào tủ lạnh), nên dùng túi ni lông làm từ nhựa trong suốt nhưng phải đảm bảo là túi mới nguyên hoặc dùng màng bọc thực phẩm. Không để đựng thực phẩm dạng ướt, chứa dầu mỡ vào túi ni lông.
“Sử dụng túi ni lông gói, bọc thực phẩm nói chung sẽ dẫn đến khả năng thôi nhiễm vào thực phẩm, gây hại sức khỏe khi chúng ta hấp thụ vào cơ thể. Cách tốt nhất là chúng ta không nên bảo quản thực phẩm bọc ni lông trong tủ lạnh một khoảng thời gian dài. Vì khi ấy, chất nhựa có khả năng tan ra cao hơn, đặc biệt đối với những sản phẩm chứa nước, muối mặn, axit, chất béo”, PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh cho hay.
Theo ông, nếu sử dụng đúng cách các loại đồ nhựa nói chung sẽ rất tốt, đảm bảo sự tiện lợi, tiện dụng cho bạn. Đáng tiếc là cơ chế quản lý của nhà nước còn rất lỏng lẻo, không thể kiểm soát hết được việc sản xuất cũng như sử dụng đồ nhựa nên có thể đưa đến những hệ lụy cho sức khỏe. “Loại túi ni lông đảm bảo hơn bất cứ loại túi nào chính là túi ni lông được làm từ nhựa trong suốt. Còn nếu chúng ta sử dụng những loại túi có màu xanh, đỏ, vàng… hoặc túi trắng màu đục để gói thực phẩm hay bất cứ loại gì khác thì đều không đảm bảo sức khỏe. Và dù là túi ni lông nào đi nữa hay bất cứ loại đồ nhựa nào đi chăng nữa, chúng ta cũng không nên lạm dụng”.
Theo ông Thịnh, túi ni lông mua ngoài chợ, đặc biệt những loại có màu xanh, đỏ… thực chất là loại túi không được dùng để đựng thực phẩm cũng như đặt vào tủ lạnh. “Đây là dạng túi làm từ nhựa tái chế, có chất độc, khả năng thôi nhiễm chất độc, khiến chúng ngấm vào thực phẩm là chuyện không thể tránh. Nếu thực phẩm ở dạng chín, ướt, có muối, mỡ đựng trong những loại túi này rồi cho vào tủ lạnh thì nguy cơ càng cao hơn. Chất nhựa làm loại túi này là chất nhựa tái sinh có nhiều chất độc hại bao gồm nhựa tái chế và chất không rõ nguồn gốc, xuất xứ trộn thêm vào để tái chế”.
Vị chuyên gia này cho biết thêm, loại màng bọc thực phẩm được sản xuất bằng nhựa PE vốn được đánh giá là có chất lượng đảm bảo cũng không nên lạm dụng vì vẫn có nguy cơ thôi nhiễm ra thực phẩm. Chúng ta nên dùng hết sau khi để thực phẩm vào tủ lạnh 1-2 lần. Việc lôi ra rồi lại bọc túi ni lông bỏ vào dùng nhiều lần sau còn khiến vi khuẩn sản sinh nhanh, lúc này không chỉ là khả năng thôi nhiễm mà còn chính thực phẩm cũng bị vi khuẩn xâm hại.
“Màng bọc PE dạng mềm, trong suốt từng được ca ngợi trong an toàn thực phẩm thì đến bây giờ liệu có còn tuyệt đối an toàn hay không, câu trả lời là không. Ngay cả những loại đồ gốm, sành sứ chúng ta nghĩ là an toàn thì thực ra chúng có rất nhiều kim loại nặng như chì, cadimi, đồng rồi cả thủy ngân… đựng lâu ngày sẽ bị thôi nhiễm ra khiến cơ thể ăn phải và bị nhiễm kim loại. Nếu không nhiều thì chúng sẽ được cơ thể đào thải, nếu nặng rồi thì phải đi thải độc kim loại. Nói như vậy để chúng ta biết rằng, túi ni lông, đồ nhựa nói chung hay bất cứ một cái gì khiến cuộc sống tiện nghi hơn đều có những mặt trái của nó và người tiêu dùng phải biết sử dụng một cách thông minh”, PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh nói.
Theo Tiểu Nguyễn (aFamily.vn/Trí thức trẻ)