Theo giáo sư Phạm Văn Khôi (Viện Hóa học Việt Nam), trong hạt nêm chứa nhiều nguyên liệu. Trong đó thành phần không thể thiếu là mì chính (chất điều vị 621), và hai chất điều vị 627, 631.
Theo giải thích của GS Khôi, mì chính hay bột nêm đều không có tác dụng phụ với cơ thể. Chất siêu bột ngọt giúp tạo vị ngọt dễ chịu và ít độc hại nếu được sử dụng ở mức độ vừa phải.
Đồng quan điểm, PGS.TS Nguyễn Thị Lâm (Phó Viện trưởng Viện Dinh dưỡng Quốc gia) cho biết, thông tin về tác hại của mì chính và hạt nêm chỉ là giả thiết khi các nhà khoa học bắt tay vào nghiên cứu. Hiện những chất điều vị này được cấp phép sử dụng của Ủy ban Tiêu chuẩn thực phẩm quốc tế, chứng tỏ chúng hoàn toàn an toàn cho người sử dụng.
2. Không chứa nhiều dinh dưỡng
“Hạt nêm cũng như mì chính chỉ tạo độ ngon ngọt nhân tạo cho món ăn, không phải 100% từ thịt hay xương như quảng cáo”, GS Khôi nhấn mạnh.
Khi nấu ăn, nhiều bà nội trợ dùng hạt nêm để tạo vị ngọt giả của thịt, hay tạo ra một sản phẩm không có thịt nhưng lại có vị như nước hầm thịt. Chúng chính là chất điều vị cho món ăn, không chứa nhiều dinh dưỡng.
GS Khôi phân tích: Bột thịt có trong hạt nêm thường được nhà sản xuất nghiền ra từ thịt sấy khô, không phải chiết xuất nước hầm xương ống và thịt thăn như quảng cáo. Nếu dùng thịt, cá nguyên chất, khi cô đặc lại rất dễ bị ôi thiu, tuyệt đối không thể để lâu, nhất là trong điều kiện nhiệt độ ngoài trời.
3. Không tốt hơn mì chính
Rất nhiều người kỳ thị mì chính, thoải mái dùng hạt nêm vì nghĩ gia vị này tốt cho sức khỏe hơn.
Tuy nhiên, theo GS Khôi, trong hạt nêm, ngoài một số thành phần như đường, muối, còn có mì chính và chất siêu ngọt (chất điều vị 627 và 631). Chất này về cơ bản cùng vị với bột ngọt, thuộc nhóm bột ngọt, giúp làm tăng độ ngọt hiệu quả hơn so với bột ngọt thông thường (621), đặc biệt là chất điều vị 631.
Do đó, những người bị dị ứng với mì chính, những người phải kiêng bột ngọt do một số loại bệnh hoặc phụ nữ đang mang thai (đặc biệt là 3 tháng đầu), trẻ sơ sinh cần biết rõ điều này trước khi ăn hạt nêm.
Mặc dù hạt nêm được kiểm nghiệm là không gây hại nhưng khi dùng phải có giới hạn nhất định. |
“Mặc dù hạt nêm được kiểm nghiệm không gây hại, nhưng khi dùng phải có giới hạn nhất định. Quá ỷ vào sự thuận tiện mà lạm dụng hạt nêm là điều không hay, đôi khi còn gây tác dụng phụ khó lường”, GS Khôi nói.
Theo đó, muốn đảm bảo dinh dưỡng cho thành viên trong gia đình, các bà nội trợ nên chú ý bổ sung lượng thực phẩm đa dạng, đầy đủ, cân đối. Tốt nhất nên hạn chế sử dụng bột ngọt, hạt nêm và thay bằng các thực phẩm có độ ngọt tự nhiên. Tuyệt đối không dùng hạt nêm cho trẻ ăn dặm.
5. Không thể thay thế muối iot
Tổ chức y tế thế giới (WHO) khuyến cáo, một người không nên ăn quá 6 gam muối mỗi ngày, bao gồm cả muối, bột canh, hạt nêm trong thức ăn, rau củ quả, dưa cà... Bởi vậy, bạn cần lưu ý, khi dùng hạt nêm nên bớt lượng muối, bột canh để bữa ăn của gia đình cân bằng hơn.
“Cũng có thể trong thành phần hạt nêm có một số thành phần từ nước ninh xương, bột tôm, bột gà, nấm rơm... gọi là có hương vị khác nhau, nhưng không đáng kể, chỉ dưới 5% thôi. Hạt nêm được sử dụng như một gia vị tạo vị ngon cho món ăn. Điều quan trọng các bà nội trợ phải nhớ là hạt nêm không thể thay thế các sản phẩm dinh dưỡng” - PGS.TS Nguyễn Thị Lâm - Phó Viện trưởng Viện Dinh dưỡng Quốc gia. |