VTuber là gì và tại sao đây lại là tương lai của ngành công nghiệp nội dung?

YouTuber ảo

VTuber là viết tắt của "Virtual YouTuber" (YouTuber ảo). Đây là khái niệm để chỉ một dạng người sáng tạo nội dung trực tuyến sử dụng ảnh đại diện (avatar) ảo hoá trong quá trình stream đến người xem. VTuber chủ yếu hiện diện trên các nền tảng stream và chia sẻ video như TikTok, YouTube và Twitch.

Đại đa số các VTuber đến từ Nhật Bản và thường sáng tạo nội dung với ngôn ngữ là tiếng Nhật. Tuy nhiên, những người có tầm ảnh hưởng này thường có khán giả trên toàn cầu. Avatar của các VTuber thường được thiết kế để trông giống các nhân vật trong các bộ phim hoạt hình Nhật Bản (hay nói cách khác, chúng trông như các nhân vật anime). Bởi có hàng triệu người xem anime trên toàn cầu, khán giả của các VTuber nhìn chung khá đông đúc ở các thị trường ngoài Nhật Bản.

Kizuna AI

Khái niệm "YouTuber ảo" được đưa ra bởi VTuber Kizuna AI vào cuối năm 2016. Cô là VTuber nổi tiếng nhất thế giới và được xem là người đầu tiên đi theo hướng này. Cô hiện có hơn 4 triệu người theo dõi trên YouTube và thậm chí còn nhiều hơn nữa trên các tài khoản mạng xã hội khác. Kể từ khi Kizuna AI trở nên nổi tiếng, đã có hàng ngàn VTuber khác xuất hiện trên nhiều nền tảng khác nhau, góp phần vào sự bùng nổ của thể loại này trong vài năm trở lại đây.

VTuber làm gì?

VTuber sáng tạo nội dung giống như YouTuber thông thường. Hoạt động trực tuyến của họ bao gồm chơi game qua livestream, trò chuyện với người hâm mộ, tham gia vào các trào lưu đang nổi, và cộng tác với những người có tầm ảnh hưởng khác. Nhiều VTuber còn tham gia lồng tiếng và sáng tạo nội dung nguyên bản liên quan đến tính cách bản thân họ.

Một phần trong việc trở thành một VTuber là xây dựng nên một cá tính đặc trưng. Các VTuber thường thể hiện một tính cách và kiểu nói chuyện nhất định trước khán giả. Điều này thường ảnh hưởng đến loại nội dung họ sáng tạo ra và mối quan hệ giữa họ với người hâm mộ. Các VTuber có thể là nam hoặc nữ, với những đặc điểm hết sức thú vị và xoá nhoà lằn ranh giữa ảo tưởng với thực tại.

Hầu hết các VTuber kiểm thu nhập thông qua việc nhận quyên góp từ người hâm mộ, bán các sản phẩm mang thương hiệu của mình, và các khoản tài trợ để quảng cáo cho các sản phẩm trong video. Các VTuber còn được sử dụng như những cá nhân có sức lôi kéo trong các chiến dịch quảng cáo quy mô lớn dành cho các sản phẩm ở Nhật Bản; VTuber Kizuna AI thậm chí còn trở thành đại sứ quốc gia của tổ chức du lịch Nhật Bản.

Các VTuber có nhiều điểm tương đồng với các thần tượng âm nhạc sử dụng phần mềm Vocaloid, sản phẩm đã tạo nên một dòng nhạc phổ biến với người thể hiện là các ngôi sao nhạc pop ảo tại Nhật Bản. Những ngôi sao nhạc pop ảo này thường tung ra những ca khúc do máy tính tạo nên và hiện diện dưới dạng các avatar 3D. Nhiều công nghệ được sử dụng trong Vocaloid cũng đã được mang sang ngành công nghiệp VTuber.

Công nghệ VTuber

Chương trình VRoidStudio dùng để tạo avatar VTuber

Có hàng chục chương trình đang được bán trên thị trường cho phép các VTuber đạt được ngoại hình mong muốn và sản xuất ra những đoạn video có nhân vật chính là một avatar của riêng mình. Công nghệ đằng sau các chương trình VTuber rất giống với Animoji, tính năng được trang bị cho các thiết bị gần đây của Apple nhằm giúp người dùng gửi đi các tin nhắn dưới dạng một phiên bản emoji cử động được.

Một trong những ứng dụng phổ biến nhất là VRoid Studio, cho phép người dùng tạo avatar tuỳ biến miễn phí. Những chương trình như vậy sử dụng công nghệ bắt chuyển động (motion-capture) để theo dõi chuyển động và biểu cảm khuôn mặt của họ, sau đó tinh chỉnh avatar cho phù hợp. Nhờ vậy, các VTuber có thể thoải mái di chuyển ở khu vực phía trước camear mà không lo hiệu ứng bị gián đoạn.

Bên cạnh thay đổi diện mạo, một số VTuber còn biến hoá giọng nói bằng cách sử dụng các chương trình thay đổi giọng - họ có thể đẩy cao hoặc hạ thấp tông giọng, và thậm chí là thay đổi hoàn toàn giọng thật. Bởi nhiều VTuber chuyên làm nhạc, các chương trình thay đổi giọng còn kiêm vai trò autotune cho các ca khúc họ tung ra dưới tên VTuber của mình.

Ngoài việc duy trì tính cách ảo trước các khán giả, VTuber còn sử dụng những chương trình này để bảo vệ danh tính. Việc để lộ danh tính thực cho người xem biết là điều rất hiếm khi được những người có tầm ảnh hưởng này thực hiện, do đó họ sẽ ứng dụng công nghệ hiện đại để vừa thu hút người theo dõi, vừa đảm bảo che giấu được thân phận.

Ngành công nghiệp VTuber

Các VTuber ngày càng xâm nhập sâu hơn vào văn hoá trực tuyến của Nhật Bản, tạo ra một ngành công nghiệp đặc sắc xoay quanh họ. Trong ngành công nghiệp này, nổi bật nhất là các công ty sản xuất VTuber chuyên săn tìm, đào tạo, giới thiệu các VTuber ra thị trường và sản xuất video cho các VTuber do công ty quản lý. Một số công ty, như Hololive Production, sở hàng chục kênh YouTube và các nhà sáng tạo nội dung, với hàng trăm triệu lượt xem.

Văn hoá VTuber còn mở rộng ra ngoài phạm vi Nhật Bản. Các nhà sáng tạo nội dung nước ngoài đang dần học hỏi và ứng dụng rộng rãi hơn công nghệ avatar bắt chuyển động trong các buổi livestream và các video của mình.

Tương lai của ngành công nghiệp nội dung

Sử dụng các nhân vật tưởng tượng để tương tác với người thật từ lâu đã phổ biến trong văn hoá đại chúng. Vào đầu những năm 2000, ban nhạc hoạt hoạ Gorillaz từng bán được hàng triệu bản thu âm dù chỉ biểu diễn dưới dạng những nhân vật hoạt hình. Hàng ngàn bộ phim và trò chơi điện tử cũng đã và đang được thực hiện bằng công nghệ bắt chuyển động, và sự trỗi dậy của các VTuber chính là kết quả của việc mang những công nghệ trước đây từng rất đắt đỏ ra với số đông người dùng.

Với công nghệ nền tảng đang ngày càng trở nên tinh vi và dễ tiếp cận hơn, chúng ta chắc chắn sẽ được thấy nhiều hơn nữa các VTuber cũng như các nhân vật hoạt hoạ có sức ảnh hưởng hiện diện trên lĩnh vực truyền thông.

Theo Minh T.T (Vnreview)