Bên ngoài một nhà máy Nokia cũ ở tỉnh Bắc Ninh, một tấm biển tuyển dụng mới được treo: Tìm người làm việc chăm chỉ, năng động, trên 16 tuổi.
Nhà máy này được Foxconn Đài Loan mua vào năm 2016, có thể sớm bắt đầu sản xuất điện thoại Pixel của Google, theo Nikkei, vì Google cũng tìm kiếm một sự thay thế cho chuỗi sản xuất tại Trung Quốc.
Nếu khoản đầu tư thành hiện thực, đó sẽ là một làn gió mới cho Bắc Ninh, nơi Samsung cũng có một cơ sở sản xuất điện thoại thông minh.
"Với chính sách chào đón đầu tư nước ngoài, chúng tôi hoan nghênh Google đến Việt Nam", ông Nguyễn Hữu Quất, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy cho biết. Ông tiết lộ công ty đã quyết định chọn Bắc Ninh nhưng chưa hoàn thành kế hoạch chi tiết về hoạt động, bao gồm cả địa điểm chính xác.
Rất khó để biết được có tất cả bao nhiêu công ty đa quốc gia đang có ý định sang Việt Nam vì họ thường giữ kín các động thái để tránh làm ảnh hưởng đến các mối quan hệ với chính phủ và nhà cung cấp ở Trung Quốc.
Nhưng Apple gần đây đã bắt đầu sản xuất thử nghiệm AirPods tại Việt Nam, theo Nikkei. Amazon và Home Depot cũng đang tăng cường tìm nguồn cung ứng tại Việt Nam gần đây, theo thông tin từ Vũ Ngọc Khiêm, giám đốc quốc gia của Global Sources, một chuyên gia tư vấn liên kết các nhà cung cấp toàn cầu với người mua.
Bắc Ninh, khu vực tập trung nhiều nhà máy, trung tâm thương mại, nhà hàng chuỗi, nhà ở cho công nhân nhập cư và khu vực ngoại thành khác, đã thu hút 18,2 tỷ USD đầu tư nước ngoài trong những năm gần đây từ Samsung, Canon và Nokia, theo ông Quất.
Vị trí địa lý là một yếu tố quan trọng khiến Bắc Ninh được lựa chọn. Bắc Ninh chỉ cách Hà Nội 40 phút lái xe, cách sân bay Nội Bài - nơi Samsung xuất khẩu điện thoại của họ - nửa giờ di chuyển. Bắc Ninh cách cảng Quảng Ninh hai giờ, và cách biên giới Trung Quốc chỉ một giờ rưỡi.
Samsung Bắc Ninh nằm trong khu công nghiệp Yên Phong. Chính quyền trung ương đã ưu đãi thuế cho nhà máy đầu tiên của Samsung được xây dựng vào năm 2009, và mở rộng sau đó vào năm 2015.
Nhưng lực lượng lao động sản xuất của Việt Nam có quy mô thậm chí chưa bằng Quảng Đông của Trung Quốc.
Quy mô nhỏ hơn có nghĩa là các nhà sản xuất sẽ phải vất vả hơn để tìm nguồn cung nguyên liệu, công nhân và quản lý địa phương. Việt Nam đứng thứ 55 về Chỉ số năng lực cạnh tranh toàn cầu của Ngân hàng Thế giới, trong khi Trung Quốc đứng thứ 27.
Các giám đốc doanh nghiệp cho rằng, việc kỳ vọng Việt Nam có thể thay thế Trung Quốc là không thực tế. Tuy nhiên, Việt Nam có thể là một trong những quốc gia chính mà các nhà sản xuất đã chọn để trở thành một phần của chiến lược Trung Quốc +1 - cho dù có chiến tranh thương mại hay không.
"Không quốc gia nào có đầy đủ tố chất, tiềm năng để thay thế được Trung Quốc, không có quốc gia nào ở Đông Nam Á làm được như vậy đâu", ông Sitkoff nói. "Tuy nhiên, Việt Nam có thể có được vài tố chất trong đó".
Theo Hoàng An (Soha/Trí Thức Trẻ)