Người phụ nữ đầu tiên kết hôn với AI

Vị "hôn phu AI" có tính cách thế nào?

Đám cưới sẽ được tổ chức tại Bảo tàng Boijmans Van Beuningen (Hà Lan) vào mùa hè 2024. Đám cưới kỳ lạ này sẽ được xem là đám cưới đầu tiên giữa con người và AI.

Người phụ nữ sắp kết hôn là Alicia Framis (57 tuổi, quốc tịch Tây Ban Nha), một nghệ sĩ trình diễn và là chủ nhân của tác phẩm nghệ thuật đương đại "Người phụ nữ đầu tiên kết hôn với hologram" (The First Woman to Marry a Hologram). Ở tác phẩm nghệ thuật trình diễn này, cô sẽ chính thức kết hôn với AILex, một AI được tạo ra bằng công nghệ hình ảnh ba chiều. Đây là kỹ thuật sử dụng ánh sáng laser và sự giao thoa của hai chùm ánh sáng đồng pha để tạo ra các hình ảnh ba chiều (3D hologram).

Tính cách của AILex được mô tả là sự kết hợp của các đặc điểm từ người quen, bạn bè, gia đình và những mối quan hệ quan trọng khác trong cuộc đời của Framis "Sẽ rất khó để chúng tôi che giấu điều gì với nhau. Nhưng anh ấy không phải là người bạn đời hoàn hảo của tôi, chúng tôi cãi nhau và có những lúc anh ấy có tâm trạng rất tệ", nghệ sĩ Alicia Framis chia sẻ.

Định nghĩa lại sự tương tác giữa người và AI

Framis đã từng có một trải nghiệm tương tự với một thực thể không phải con người. Năm 1996, cô đã sống với một ma-nơ-canh có tên là Pierre. Với việc thực hiện tác phẩm "Người phụ nữ đầu tiên kết hôn với hologram" – một phần trong dự án đa ngành "Cặp đôi lai" (The Hybrid Couple), cô được đánh giá là đang định nghĩa lại sự tương tác giữa con người và trí tuệ nhân tạo.

Framis nói: "Xã hội ngày nay đã là một xã hội lai. Chúng ta sống cùng với máy móc hằng ngày. Có những người sống sót nhờ máy tạo nhịp tim và bạn thân nhất của những người trẻ là chiếc điện thoại di động. Họ ngủ cùng nó và nó có khả năng thay đổi tâm trạng của họ".

Khi được hỏi về mục đích của tác phẩm nghệ thuật này, Framis chia sẻ rằng cô muốn cho xã hội thấy được trải nghiệm sống cùng trí tuệ nhân tạo là như thế nào, đó "như một hé lộ về tương lai của thế giới". Dự đoán về tương lai của cô được đưa ra trong bối cảnh các trang web cung cấp "bạn trai ảo" đã mọc lên như nấm trong những năm gần đây. "Mặc dù họ không nhìn thấy hoặc tương tác trực tiếp với nhau, họ vẫn tiếp tục trò chuyện và mong chờ tin nhắn từ người bạn đời của họ", Framis nói.

Hôn lễ sắp tới được dự đoán sẽ cho phép chúng ta khám phá chiều sâu cảm xúc mà con người có thể đạt được trong các tương tác với trí tuệ nhân tạo, cũng như thách thức sự hiểu biết của con người về sự cô đơn, tình bạn và bản chất của các mối quan hệ giữa con người với nhau trong một xã hội công nghệ tiên tiến.

Mặc dù AILex không thay thế được một người đàn ông bằng xương bằng thịt nhưng theo nghệ sĩ Framis, anh ta có thể đóng vai trò "như một người bạn đồng hành". Cô giải thích rằng trí tuệ nhân tạo này có thể giúp cô có một mối quan hệ ổn định và "bổ sung" hay "hoà giải cho các cặp đôi".

Trước đó, vào năm 2018, Akihiko Kondo đến từ Nhật Bản, một người tiên phong của phong trào "fictosexual" (những người yêu các nhân vật hư cấu), khi kết hôn với ca sĩ ảo Hatsune Miku. Ca sĩ ảo này trở thành vợ của Akihiko Kondo sau khi anh biến nhân vật này thành một con búp bê cỡ người với giọng nói sử dụng phần mềm máy tính.

Một đám cưới thách thức các chuẩn mực xã hội

Buổi lễ cưới sẽ là một cuộc hôn nhân được chứng nhận bởi pháp luật, trong đó thực đơn sẽ có những món ăn dành cho cả các khách mời thực và các khách mời kỹ thuật số. Đám cưới phi truyền thống này không chỉ buộc chúng ta phải xem xét lại khái niệm hiện tại về hôn nhân mà còn đặt ra những câu hỏi cấp bách về vấn đề pháp lý của các mối quan hệ giữa con người và trí tuệ nhân tạo.

Framis hiện đang tìm hiểu về khả năng mua gói bảo hiểm nhân thọ đầu tiên cho trí tuệ nhân tạo và vay thế chấp để chi trả cho một ngôi nhà đặc biệt dành riêng cho các thực thể hình ảnh ba chiều. Theo Framis, hiện cô và vị hôn phu của mình vẫn đang trong giai đoạn mặn nồng của cặp đôi mới yêu nhau nhưng việc "giữ lửa" cho mối quan hệ này cũng sẽ khó khăn như mọi cặp đôi khác.

Framis còn chia sẻ rằng, cô cảm thấy được bạn bè và gia đình rất ủng hộ. "Họ luôn chấp nhận tôi và hiểu rằng tôi không thể tách biệt cuộc sống của mình khỏi nghệ thuật. Hiện tại, tôi thích một người bạn đời thông minh và tôi nghĩ rằng chúng ta nên đưa tình bạn vào khái niệm về các mối quan hệ tình cảm", Framis nói.

Ngoài ra, cô cũng cho biết rằng các tác phẩm của cô bắt nguồn từ sự giao thoa giữa các bộ môn nghệ thuật khác nhau và được đặc trưng bởi cam kết xã hội mạnh mẽ. "Người phụ nữ đầu tiên kết hôn với hologram" có thể được sử dụng để giúp những người mắc bệnh tự kỷ, Alzheimer và các vấn đề xã hội tìm bạn đời hoặc trải nghiệm việc sống trong một mối quan hệ.

Dự án nghệ thuật của Framis là một góc nhìn đa chiều về sự ảnh hưởng ngày càng lớn của trí tuệ nhân tạo đối với xã hội và các mối quan hệ giữa người với người. Điều này đặt ra nhu cầu tiếp tục tìm hiểu và thảo luận về vai trò của trí tuệ nhân tạo trong cuộc sống hiện đại, cũng như những quy định cần được đưa ra để quản lý hiệu quả công cụ mạnh mẽ này.

Trí tuệ nhân tạo hay AI (tiếng Anh: artificial intelligence) là một ngành khoa học máy tính đề cập đến quá trình tái tạo trí thông minh của con người trong máy móc. Nó bao gồm một loạt các kỹ thuật và công cụ khác nhau, nhiều kỹ thuật đã được phát triển và đưa vào thực tế, có tác động sâu rộng đến mọi lĩnh vực của đời sống xã hội.

Theo Gia Khánh (Phụ Nữ Việt Nam)