Trong phim bộ phim truyền hình Tây Du Ký sản xuất năm 1986, bốn nhân vật thầy trò Đường Tăng khi đi Tây Thiên thỉnh kinh đã phải đi qua Hỏa Diệm Sơn - con đường duy nhất dẫn đến Tây Thiên.
Hỏa Diệm Sơn được miêu tả là "lửa bốc ngùn ngụt tám trăm dặm, bốn phía xung quanh một tấc cỏ cũng không mọc được. Đi qua ngọn núi ấy, dù có mình đồng da sắt cũng chảy thành nước hết".
Được biết, vùng đất này hình thành do Tôn Ngộ Không đạp đổ lò bát quái của Thái Thượng Lão Quân, khiến lửa rớt xuống trần gian. Để có thể vượt qua kiếp nạn này, Tôn Ngộ Không chỉ có thể mượn quạt của Bà La Sát dập lửa.
Hâm mộ và hiểu về bộ phim là vậy song ít ai biết rằng Hỏa Diệm Sơn (núi Huoyan) chính lại là một địa điểm có thật. Núi Hỏa Diệm ngày nay nằm ở rìa phía bắc của lưu vực Turpan, Tân Cương, Trung Quốc, thuộc phần phía bắc của con đường tơ lụa cổ đại. Người dân địa phương gọi Hỏa Diệm Sơn là "Kiziltag", có nghĩa là "Núi Đỏ".
Núi được cấu tạo chủ yếu bởi đá sa thạch đỏ, kéo dài khoảng 100km. Điểm rộng nhất của nó rộng hàng km, chiều cao trung bình 500m và đỉnh chính cao 831,7m so với mực nước biển.
Khí hậu tại đây rất khắc nghiệt, mùa hè thường xuyên đạt trên 50 độ C, có lúc nhiệt độ bề mặt lên tới 70 độ C. Hỏa Diệm Sơn không chỉ có nhiệt độ cao mà còn thực sự có núi lửa cháy.
Vậy ngọn lửa của Hỏa Diệm Sơn từ đâu tới? Thực tế, ở Tân Cương có rất nhiều mỏ than, cùng với khí hậu khô hạn và nhiệt độ bề mặt cực cao, các mỏ than sẽ bị đốt cháy một cách tự phát. Kể từ thời nhà Thanh, các mỏ than ở Tân Cương đã xuất hiện với mật độ chằng chịt và ngọn lửa đã cháy trong hơn 100 năm cho đến thời hiện đại.
Từ năm 1983, chính phủ Trung Quốc bắt đầu thực hiện dập lửa, các nhà khoa học đã áp dụng nhiều biện pháp khác nhau dựa trên nguyên lý cô lập oxy, sau 14 năm đã dập tắt được hơn 40 khu vực cháy.
Ngày nay khi nhắc đến Hỏa Diệm Sơn chủ yếu là nói đến một danh lam thắng cảnh ở Turpan, Tân Cương. Vào ngày 4/1/2012, danh lam thắng cảnh Hỏa Diệm Sơn ở Turpan, Tân Cương đã chính thức lọt vào danh sách các công viên địa chất quốc gia, xếp thứ 4 trong cả nước.
Hỏa Diệm Sơn được chia thành hai khu vực tham quan là lòng đất và trên mặt đất, xung quanh là các bức phù điêu khác nhau được vẽ từ tiểu thuyết "Tây Du Ký". Nhiều nhân vật, hình ảnh liên quan được thể hiện một cách sinh động và hấp dẫn. Hàng năm đều đón một lượng lớn khách du lịch đến đây tham quan, vui chơi.
Minh Ngọc (SHTT)